Spring naar de content
bron: ANP

Waarom de coalitiepartijen het lonken naar links beter kunnen laten

‘Oliebol’, ‘Harry Potter’, ‘Robot Jetten’. D66-fractievoorzitter Rob Jetten zat oktober vorig jaar nog maar net in het zadel of de bijnamen vlogen hem om de oren. Erg vleiend waren die niet. Net als de andere kwalificaties. Jetten was te houterig, te nietszeggend en vooral te glad, luidde de – nogal gratuite – communis opinio.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Jan Smit

De afgelopen weken heeft diezelfde Jetten laten zien dat hij wel degelijk ergens voor staat. Eerst was er de lezing waarin hij opperde  mensen met een stevig vermogen – ‘miljonairs’ – zwaarder te belasten. Zondag tijdens het partijcongres, in zijn maidenspeech als fractievoorzitter, lonkte hij opnieuw naar links. Jetten wil met de PvdA en SP gaan samenwerken aan ‘radicale kansengelijkheid’ en met GroenLinks aan een ‘humaner immigratiebeleid’. Op Instagram ging hij diezelfde dag helemaal los. Met een foto waarop hij met de duim in de lucht en een brede smile poseert bij een verkiezingsposter met de slogan ‘Haal hem weg’, pontificaal voor de… Hemwegcentrale. Dit tot grote ergernis van de vakbonden en De Telegraaf; zij vinden het uiterst ongepast dat Jetten op deze wijze goede sier maakt over de ruggen van het personeel – de kolencentrale wordt in 2020 gesloten, dat kost 200 mensen hun baan.

Gebraden duif

Jetten is niet de enige voorman van een coalitiepartij die ineens stevig met links flirt. CDA-collega Buma opende begin februari het bal: het ‘nee’ tegen een kinderpardon, een langgekoesterde wens van links, ging tot ieders verrassing ineens van tafel. Maandag deed Gert-Jan Segers een duit in het zakje. De leider van het CU-smaldeel in het parlement wil de overdrachtsbelasting verhogen van particuliere beleggers die huizen opkopen om deze te verhuren. Die ‘PrinsBernhardtax’ moet ten goede komen aan starters. Ook dit plan vliegt de oppositie als een gebraden duif in de mond; strengere wetgeving voor beleggers op de huizenmarkt staat  op de bucketlist van PvdA, GroenLinks en SP.

Met de provinciale statenverkiezingen voor de deur zijn deze avances begrijpelijk.

Met de provinciale statenverkiezingen voor de deur zijn deze avances begrijpelijk. Deze electies zijn ook bepalend voor de samenstelling van Eerste Kamer; en de kans dat de coalitie daar haar minimale meerderheid kwijtraakt wordt met de dag groter. VVD, CDA, D66 en CU verliezen steeds meer terrein – bij de meest recente peiling van 10 maart door Maurice de Hond resteerden hen in de Tweede Kamer gezamenlijk nog slechts 47 (!) van de huidige 76 zetels.

Oftewel: wil de regering haar plannen de komende twee jaar nog heelhuids door de Eerste Kamer krijgen, dan moeten deze partijen wel een beroep doen op de oppositie. En dan liever ter linker – als ter rechterzijde – FvD vormt voor VVD en CDA een te grote bedreiging; samenwerken met de PVV is voor de meeste coalitiepartijen nog steeds taboe.

Maar de vraag is wat de regeringspartijen daar uiteindelijk mee opschieten. Het geflirt verzwakt de cohesie binnen de coalitie. Het gemor binnen de VVD over het kinderpardon is een teken aan de wand. Om nog maar te zwijgen over het humanere immigratiebeleid van Jetten en de PrinsBernhardtax van Segers. Daar zit de VVD, met de hete adem van Baudet en Wilders in de nek, niet op te wachten – Kamerlid en ‘huisjesmelker’ Wybren van Haga voorop.

Flirten met links leidt slechts tot uitstel van executie. Een boemerang die de coalitiepartijen  in 2021 uiteindelijk in het gezicht zal treffen

Versoepeling van het kinderpardon en van het immigratiebeleid druisen ook nog eens in tegen het regeerakkoord. Die afspraken zijn doorgaans heilig. Wordt aan het regeerakkoord gemorreld, dan is het einde zoek – als de ene coalitiepartij zich er niet meer aan houdt, waarom de andere dan nog wel?

Politieke onenightstands

De kans bestaat bovendien dat CDA, D66 en CU met deze politieke onenightstands hun vaste achterbannen voor het hoofd stoten en nog verder van zich vervreemden; dat het gedraai bij de volgende Kamervekiezingen links in de kaart speelt, of – voor de coalitiepartijen het ultieme horrorscenario – FvD en PVV.

Kortom, flirten met links leidt slechts tot uitstel van executie. Een boemerang die de coalitiepartijen in 2021 uiteindelijk vol in het gezicht zal treffen. Net als de ‘dame’ uit het onvolprezen Zij kon het lonken niet laten  – tekst Harry Bannink, muziek en zang Nikkelen Nelis alias Wim Sonneveld. Die eindigde als werkster in het oudemannenhuis. Een emmer sop werd haar fataal.