Het raadsel van de bestseller
Veel boeken leiden na verschijning een onzichtbaar bestaan in de krochten van de boekhandel. Maar heel soms wordt een bepaald boek krankzinnig populair. Spelen recensenten of literaire prijzen hierin de grootste rol, of beslissen lezers uiteindelijk zelf? Zijn er manieren om te voorspellen welk boek een bestseller zal worden, of blijven we hierover altijd in het duister tasten?
De hoofdpersoon Jas is tien jaar, woont met haar ouders, broer en zusje op een boerderij. Zij kan na het overlijden van haar broertje Matthies bijna een jaar niet poepen, gaat zondags naar de gereformeerde kerk, paart een sterk observatievermogen aan een stortvloed aan beeldend taalgebruik en metaforen, vlucht in haar fantasie, kijkt toe bij seksspelletjes van broer Obbe met zusje Anna en trekt een jaar lang haar jas niet uit om zich te pantseren tegen de buitenwereld. “Ik was tien jaar en deed mijn jas niet meer uit,” luidt de eerste zin van De avond is ongemak, van Marieke Lucas Rijneveld. Een jeugdboek, een lang prozagedicht, een roman? Inmiddels is de roman – mede door de toekenning van de International Booker Prize – in Nederland uitgegroeid tot boek van het jaar. De oplage steeg onlangs naar 150.000 verkochte exemplaren, en het boek is in 37 talen vertaald.
Wat dacht Sander Blom, uitgever van Atlas Contact, toen hij het manuscript onder ogen kreeg? Wist hij meteen dat hij een bestseller in handen had? “Moeilijk te zeggen. Ik kende Marieke van haar poëzie, haar schrijven, haar beelden. Haar dichtbundel Kalfsvlies was in 2016 bekroond met de C. Buddingh’-Prijs. Ik had meteen in de gaten dat zij een ongelooflijk talent is.” Maar talent is geen garantie voor een bestseller. Zeker niet als het om poëtisch taalgebruik gaat. “Het was complex,” licht Blom toe. “Aanvankelijk was onduidelijk wat het hoofdonderwerp was. De auteur was zoekende. Poëzie luistert naar andere wetten. Proza gedraagt zich anders. Daar hebben we aan gewerkt.”
Paywall
Wilt u dit artikel lezen? Word abonnee, vanaf slechts 5 euro per maand.
Lees onbeperkt premium artikelen met een digitaal abonnement.
Kies een lidmaatschap
