bron: koos breukel

Tessa de Loo: ‘We zijn niets meer dan een speelbal van de geschiedenis’

Tessa de Loo (76) is schrijfster. Onlangs verscheen haar nieuwe boek De stad in je hoofd. Wat kijkt, luistert en ziet zij in haar vrije tijd?

Gepubliceerd op: 26/06 | 2023 Geplaatst in de volgende categorieën:

• Cultuur

door Nick Muller

• E-mail
• Twitter
• Facebook
• LinkedIn

Boeken

“Je zult misschien wel denken: wat zit ze er aanstellerig bij, met een hoedje en een zonnebrilletje in de tuin, maar dat is voor m’n ogen. Door een herseninfarct ben ik rechtszijdig blind geworden en kan ik fel licht slecht verdragen. Lezen is daardoor ook heel vermoeiend geworden. Met mijn linkeroog kan ik met veel inspanning één of twee pagina’s lezen. Heel vervelend voor iemand die met boeken leeft. Het gekke is dat ik als kind al angst had voor blindheid. Ik heb altijd al slechte ogen gehad en dacht: stel dat ik geen boeken meer kan lezen, wie zou me dan een paar uur per dag willen voorlezen? Godzijdank is er nu het luisterboek, waarmee we eigenlijk teruggaan naar de tijd van de vertellers. Als ik zo’n luisterboek op heb staan, moet ik denken aan de pleinen van Marokko, waar vertellers op zoele zomeravonden verhalen vertellen aan mensen die met openstaande mond staan te luisteren. Op dit moment luister ik voor de tweede keer Weg van liefde van Alain de Botton, over wat er allemaal mis kan gaan tussen twee geliefden. Mannen en vrouwen verschillen op veel vlakken van elkaar en dat geeft botsingen. Ik weet er zelf alles van. De Botton geeft een aantal hints om die voetangels uit de weg te ruimen, maar in feite komt het erop neer dat de verschillen tussen man en vrouw er altijd zijn geweest en ook altijd zullen blijven. Men kan op zijn best meer wederzijds begrip nastreven. De architectuur van het geluk gaat over de invloed van de stad waarin je woont op je gevoel van welbevinden. Zelf houd ik veel van historische architectuur. Gelukkig hebben we in ons land prachtige oude steden en dorpen, maar helaas zijn er in de jaren zestig en zeventig ook veel historische wijken afgebroken. In mijn nieuwe roman De stad in je hoofd is dat een belangrijk thema. De bovenstad van Nijmegen is in 1944 grotendeels weggebombardeerd, maar de benedenstad, die het alleroudst is, is vanwege de slechte staat van de soms zelfs vroeg-middeleeuwse huizen in de jaren zestig en zeventig bijna geheel gesloopt. We moeten oppassen dat we niet hetzelfde gaan doen in deze tijden van woningnood. Afbreken is makkelijk, waar wat er stond komt nooit meer terug.

“Ik heb lang een passie gehad voor de boeken van Haruki Murakami. Ik zou een hele lijst van schrijvers kunnen geven van wie ik het werk heb verslonden – V.S. Naipaul, W.G. Sebald, Fernando Pessoa – maar daar hebben we de ruimte niet voor. Laat ik me beperken tot Murakami, de schrijver van onder meer de meesterwerken Kafka aan het strand en De opwindvogelkronieken. Zijn boeken doen me denken aan mijn jeugd. Ik ben opgegroeid in de natuur en heb altijd veel gewandeld. Soms alleen, maar meestal in het gezelschap van honden. Als het niet de mijne waren, dan wel die van de overburen. Ik ken mensen, fervente stadsbewoners, die het saai vinden om door een bos te lopen. ‘Al die bomen staan daar maar te staan,’ zei een vriend eens tegen me. ‘Wat moet je ermee?’ In een bos ben je niemand. Jouw persoon doet er niet meer toe. Je bent alleen met jezelf en je gedachten. Sommige mensen voelen zich daar heel ongemakkelijk bij, maar ik vind het rustgevend. Murakami’s liefde voor de natuur is waarschijnlijk afkomstig van de shinto-religie, de oorspronkelijke godsdienst van Japan, waarin wordt uitgegaan van de mystieke kracht van bijvoorbeeld bomen, bergen en de wind. De kleinste voorwerpen zijn bezield. Ik vind dat een mooie gedachte.