Een grap te ver
Als de horkerigheid van de Nederlandse samenleving ergens goed zichtbaar wordt, is het wel bij programma’s als Vandaag Inside en cabaretiers als Theo Maassen. Valt er eigenlijk nog wel iets te lachen? Met zijn boek Het was maar een grapje fileert Ivo Nieuwenhuis (1985) de rol van humor in het huidige publieke debat. ‘De ironie heeft haar onschuld verloren.’
“This year, Father’s Day is strictly reserved for those who have dicks. All others, your holiday has been moved to April 1st.” Deze humoristisch bedoelde quote kwam onlangs op Facebook voorbij. Ik moest er wel om glimlachen. Vooral omdat het zo verweven is met de complexiteit van onze tijd. Maar heel wat reageerders vonden de grap discriminerend, ongepast en onnodig kwetsend. “Ik vind het ook niet de leukste grap die ik sinds tijden heb gehoord, maar het raakt natuurlijk wel aan de gevoeligheden rondom allerlei gendernormen in onze tijd. Hoe je erop reageert is afhankelijk van hoe je in die discussie staat. Een grap staat nu eenmaal nooit op zichzelf,” zegt Ivo Nieuwenhuis (1985).
Nieuwenhuis is universitair docent aan de Radboud Universiteit en cabaretrecensent bij Trouw. Deze maand verschijnt bij uitgeverij Atlas Contact zijn boek Het was maar een grapje: een studie naar tien humorschandalen, oftewel tien grappen die het gemoed van de gemiddelde Nederlander flink bezighielden: van de spruitjes schillende koningin Juliana bij Barend Servet in de jaren zeventig tot de pisnicht van Youp van ’t Hek, van Frater Venantius (Wim Sonneveld) tot de roast van Thierry Baudet door Martijn Koning. Nieuwenhuis omschrijft zijn boek als ‘mediageschiedenis en cultuurkritiek ineen’. Hij beschrijft de dynamiek van media, publiek en humormakers, en bekritiseert de rol van humor in het huidige publieke debat.
Paywall
Wilt u dit artikel lezen? Word abonnee, vanaf slechts 5 euro per maand.
Lees onbeperkt premium artikelen met een digitaal abonnement.
Kies een lidmaatschap
