Begint u al heimwee naar Mark Rutte te krijgen?

U niet? Ik wel. 

Wacht maar tot we over een half jaar nog geen nieuw kabinet hebben. Of we hebben wel een kabinet, maar dat zal een gedoogkabinet zijn waar niemand vertrouwen in heeft. Tegen die tijd zal Rutte als secretaris-generaal op het hoofdkwartier van de NAVO in Brussel zitten. U bent er vast wel eens langs gekomen als u de stad binnenrijdt.

Maar niets is voorspelbaar. Misschien krijgen we een juichkabinet (geloof ik niets van) en misschien wordt Mark Rutte gewoon leraar op een Mavo (geloof ik ook niets van). Daarom wil ik liever niet vooruit kijken, dat is meer iets voor astrologen en piskijkers. Daarom kijk ik liever terug naar het jaar dat is geweest: 2023. Wie vielen op als winnaars en verliezers?

De winnaar van het jaar

Geert Wilders. 

Hij won de verkiezingen met grote voorsprong, in een mate die niemand zag aankomen. Ook hijzelf niet. Hij heeft een partij met één lid – hijzelf. En met 37 Tweede Kamerleden, vermoedelijk een onervaren en ongeregeld zooitje. Daarmee moet hij een kabinet gaan vormen en een land gaan leiden. Een heerlijk vooruitzicht voor een columnist, een somber vooruitzicht voor Nederland. Het eigen volk eerst in een land dat van de export leeft. Eerst hadden we Fortuyn, toen Baudet, toen Caroline en nu Wilders. Wat er na Wilders komt is onduidelijk. Met beweert dat hij nog veel groter kan worden. Hij heeft veel in zich van een blijvertje. Dat geldt althans voor hemzelf, maar geldt dat ook voor zijn partij en zijn Kamerleden?

De verliezer van het jaar

Volodymyr Zelensky.

Vorig jaar was hij nog bij het weekblad Time de Person of the Year. Zo snel kan het gaan. De miljarden voor de strijd tegen de agressie van de Russen lijken opgedroogd. Hoe lang zal het westen Zelensky laten bungelen? De munitie is op, de Oekraïense mannen zijn op en het geduld van de Republikeinen is op. Straks blijkt nog dat er een alleen een oorlog is geweest om op het slagveld nieuwe wapens uit te proberen.

De ijdeltuit van het jaar

Ronald Plasterk. 

Wat beweegt Ome Roon, zoals hij door GeenStijl wordt genoemd, om als lid van de PvdA per se een rechts kabinet in elkaar te willen timmeren. 

Omdat ‘het moet’. Maar van wie?

Is het een soort wraak? Omdat dat hijzelf is mislukt als minister? Hij kan de PvdA natuurlijk blijvend blijven pesten door lid van de PvdA te blijven, maar wat moet je als partij met zo’n man? Plasterk is de Roy van Zuydewijn van de PvdA. 

Plasterk is de Roy van Zuydewijn van de PvdA. 

Met Plasterk maakte ik eens iets eigenaardigs mee. Als columnist was ik zijn opvolger bij Buitenhof. Toen niet veel later Rob Trip als een van de presentatoren afscheid nam – hij ging naar het Journaal – zou Plasterk bij de aangeboden lunch een afscheidsspeech houden. Hij was toen al minister. Maar ineens werd het hele programma worden omgegooid, omdat Plasterk weg moest. Hij raffelde zijn toespraak af en vertrok met de dienstauto. Was er een kaping aan de gang of treinongeluk? ’s Avonds zag ik hem in Studio Sport op de tribune zitten bij Ajax. Over dat weinig elegante gedrag heb ik toen wat gezegd in de krant. Dezelfde morgen belde hij al op om zijn beklag te doen. Ik was te verbouwereerd op te antwoorden: ‘Waar bemoei jij je mee?’

De moordenaar van het jaar

Vladimir Poetin.

Er zijn natuurlijk verschillende personen die aanspraak op deze titel mogen maken, zoals de 24-jarige David Kozak die zojuist in Praag een hoop mensen overhoop heeft geschoten. Hij had beter David Klootzak kunnen heten. Desondanks komt Poetin meer in aanmerking voor de onderscheiding. Zijn gehaktmolens aan het front decimeren het aantal Russische jonge mannen, maar Poetin heeft uitgerekend dat hij er aan het eind meer overhoudt dan zijn tegenstander. Helaas is het inzicht dat we tegenover een enorme ploert staan nog niet overal ingedaald. Alleen al de bedenkelijke connectie van Wilders met Rusland zou een reden moeten zijn om geen kabinet-Wilders te willen.

De veroordeelde van het jaar

Desi Bouterse. 

Als niet al zijn advocaten waren omgelegd of anderszins gedwongen waren om te stoppen, dan was Ridouan Taghi misschien nog net op tijd geweest om deze titel in de wacht te slepen. Nu is hij te laat. Wel heeft zijn neef, de advocaat Youssef T., vijf jaar en zes maanden gekregen voor lekken, maar die straf is te licht om mee te doen met de grote jongens. Desi kreeg twintig jaar. 

Verwacht u ook elk moment het bericht dat Bouterse is gevlucht naar een land dat geen uitleveringsverdrag heeft met Suriname? Ja toch. Als ik het goed begrijp staat het Surinaamse Openbaar Ministerie straks met de hoed in de hand op de stoep bij B. Of meneer misschien gearresteerd wil worden. Maar goed, dan is altijd nog bewezen dat Suriname een rechtstaat mag heten. 

De aan het langste eindtrekker van het jaar

Charles III.

Prins Charles, die koning Charles III werd in Groot-Brittannië, met nota bene ook nog Camilla Parker-Bowls aan zijn zijde. Een geweldige prestatie voor iemand die zei dat hij graag in de rol van haar tampon wilde kruipen. Je kunt de risee zijn en toch nog koning worden, laat dat een les zijn voor Willem-Alexander. Zelden heeft iemand zo geprofiteerd van een televisieserie (The Crown), waarin hij als een sukkel wordt neergezet. Charles eindigde in deze verkiezing ruimschoots voor W-A. De domme podcast met Gerard Ekdom bleek niet genoeg te zijn voor een sprintje op de eindstreep.

De morsigste vrouw van het jaar

Caroline van der Plas.

Behoeft geen nadere uitleg.

Het meest trieste volk van het jaar

De Russen. 

In vele windstreken gehaat, laten zich leiden door een misdadig regiem van zakkenvullers. Een Russische overheidsdienaar liegt altijd, de grote omkeerder van de werkelijkheid. Cultureel geïsoleerd, corrupte verkiezingen, gesmoorde stemmen, aangestuurde rechters en gevangenissen. Pieter Waterdrinker als banneling. Het komt daar nooit meer goed. 

De hoofdredacteur van het jaar

René Moerland.

De hoofdredacteur van de NRC stapte over naar Euractiv, een politieke website die zich laat betalen en onder meer geld aanneemt van de tabakslobby. In zekere zin moeten wij Moerland dankbaar zijn, want nooit eerder werd zo duidelijk dat bijna de hele Nederlandse pers in handen is van de Belgen en welke nadelen daaraan kleven. Het zegt uiteraard ook iets over het karakter van de betreffende hoofdredacteur. Voor mij was dit het treurigste mediabericht van het jaar 2023. 

Maar gelukkig hebben we Mark Rutte nog.

Met uw donatie steunt u de onafhankelijke journalistiek van HP/De Tijd. Word donateur of word lid, al vanaf €5 per maand.