Uitmuntende spijzen, uitmuntende wijn, wat wil een mens meer? Het is het voorrecht van een journalist om beroepsmatig in een wereld te duiken die hij nog niet kent. Zo dook ik jaren geleden de haute cuisine in, en begon als leerling-kok in de nationale en later mondiale top van de gastronomie. Ik schreef in Het roer om over mijn ervaringen in de krochten van mondiale restaurantkeukens. Ik leerde beroemde keukens van binnen en grote chefs persoonlijk kennen. Zelf beter leren koken was het ultieme doel. Ik haalde snel de benodigde koksdiploma’s, maar de ironie wil dat ik zo werd opgeslokt door de dagelijkse, lange werkdagen in het restaurant, dat er van thuis koken bitter weinig terecht kwam. Ik had er geen zin meer in, en geen tijd meer voor; ik had me in mijn eigen been geschoten.

Ik ben weer voltijds journalist. De lol van het koken is terug, mijn nieuwe huis is gebouwd rondom een professionele open keuken. Ik heb daarnaast mijn aandacht de afgelopen jaren meer en meer verlegd naar de wijn. Daarbij telt maar één ding: lekker of niet. Ik ben geen sommelier of vinoloog. Ik hoef als liefhebber en hobbyist geen rekening te houden met gast of consument of kostprijs. 

Lekkere wijn is vrijwel altijd goed gemaakt, ongeacht de kostprijs, maar wel subjectief; afhankelijk van smaakpalet, kennis en ervaring. Wijn moet je, anders dan bijvoorbeeld bier, leren drinken. Goedkope wijn kun je meestal niet te lang laten liggen, duurdere flessen hebben vaak een wat langere rijpingstijd nodig voordat ze op dronk zijn. Ik heb in het verleden soms de fout gemaakt om mooie, kostbare wijnen te vroeg te openen, en stuitte op een zeer gesloten bastion. En dan kun je ze ook nog eens te lang laten liggen, zodat de wijn ‘kapot’ is. Het is een spel van enige oefening in tijd, kennis en ervaring.  

Daar komt bij dat sommige wijnen uit bepaalde gebieden voor gewone stervelingen onbetaalbaar zijn geworden. Zo kostte een fles Margaux van het beroemde Château Margaux in jaren negentig van de vorige eeuw ruim honderd gulden, dertig jaar later is dat meer dan het twintigvoudige. Hetzelfde is gebeurd met andere grote wijnen uit de Bordeaux en de Bourgogne, en tegenwoordig ook, al dan niet op bescheidener schaal, met grote wijnen uit bijvoorbeeld Duitsland, Spanje en nieuwe wijnlanden als Amerika, Zuid-Afrika en Nieuw-Zeeland. Is dat het waard om soms zulke kostbare wijn te drinken? Ja, zeg ik volmondig. Het heeft een aantal onvergetelijke ervaringen opgeleverd, de momenten waarop staan in mijn geheugen gegrift. Maar het is behalve mijn voor dit soort wijnen eigenlijk te krappe beurs de sport om onvergetelijke wijnen te vinden in een wat betaalbaarder segment. 

Enige tijd geleden werd ik uitgenodigd om de Italiaanse topwijnen van Suadela te komen proeven tijdens de lunch in een hoofdstedelijke sterrenzaak. Aangezien mijn kennis van dit specifieke wijnland nogal te kort schoot, besloot ik aan te schuiven. Bij binnenkomst bleek dat ik een van de maar vier genodigden was. Maar liefst drie gekende wijnprofessoren zaten voor en naast mij, onder aanvoering van organisator Charles Laurey en Cees van Casteren, een zeldzame Master of Wine, van wie er in Nederland maar drie in het wild rondlopen. Wijnexperts van naam en faam. Vinologen van reputatie en met specifieke kennis juist op dit gebied. Ik besloot me kranig te houden, van elk voorgezet glas intens te genieten, om vervolgens een kleine poging te wagen er iets zinnigs over te zeggen. Als laatste gast verliet ik die namiddag de tafel, liep voldaan naar huis, opende aldaar mijn mail en las een bericht van de organisator: ‘Beste Tom, heel veel dank voor je aanwezigheid hedenmiddag. Wie niet spuugt, is bij ons altijd welkom.’ 

Het terroir, de fysieke omgeving waarin druiven groeien, is een van de belangrijkste kenmerken van wijn.

You bet! Zulke mooie wijnen laat je niet kort door je mond gaan om ze vervolgens in een spuugbeker te deponeren. Deze wijnen verdienen een intensere benadering: kijken, ruiken, proeven. Walsen in het glas, kleur onderscheiden, neus erin, paar keer kort ruiken, nog een keer wat langer ruiken. Walsen in de mond, aroma’s onderscheiden, doorslikken. Nagenieten van de afdronk, van wat er allemaal gebeurt na de huig. 

Ik heb die middag wat geleerd. Het terroir, de fysieke omgeving waarin druiven groeien, is een van de belangrijkste kenmerken van wijn. Sommige druivenrassen gedijen beter in bepaalde gebieden dan andere, afhankelijk van de bodem, het gesteente, de helling, de nabijheid van water, klimaat, het aantal zonuren, et cetera. Superproevers kunnen aan de hand van hun onmetelijke kennis blind raden uit welk specifiek gebied de wijn in hun glas komt. Zo is en smaakt Riesling uit de Rheingau anders dan die uit de Elzas, uit de Pfalz of bij wijze van spreken uit Nappa Valley. Daarbij is de omgeving waar de wijngaard staat, zeker in Europa, maatgevend voor de kwaliteit in de fles. Maar het terroir kan fantastisch en uitermate geschikt zijn, het is uiteindelijk de wijnboer die de wijn maakt. Verscheidene wijnen van hetzelfde micro-terroir, druivenras en oogstjaar kunnen grote verschillen vertonen in prijs en kwaliteit. Ik zet mijn geld liever op de wijnmaker. Een grootse wijnmaker zal met zijn kennis en ervaring alles in het werk stellen om de beste percelen voor zijn wijn te vinden of in bezit te krijgen. Zo creëert hij of zij het beste van twee werelden. 

Het zijn niet alleen de wijnmakers die bij Suadela centraal worden gesteld, ze staan allemaal afgebeeld op de fraaie etiketten, het gaat ook om de variëteit van de Italiaanse druivenrassen en de gebiedsbepalende wijnen die deze topproducenten daarvan maken. Charles Laurey benaderde een aantal van onder oenologen geroemde Italiaanse wijnmakers met het verzoek een wijn te maken die ze zelf het liefst zouden drinken, een wijn die qua terroir zou moeten voldoen aan de hoogste standaards. Grote namen als Beppe Caviola (Barolo DOCG, 2018), Riccardo Cotarella (Rapsodia in Rosso II VdI, 2018), Lorenzo Landi (Taurasi DOCG, 2015), Umberto Trombelli (Verdicchio dei Castelli di Jesi Classico Superiore DOC, 2019), Gianni Menotti (Friuli Colli Orientali Bianco DOC, 2020), Paolo Vagaggini (Brunello di Montalcino DOCG, 2015) lieten zich verleiden een onderscheidende wijn te maken uit de beste gebieden voor de tweede serie uit 2023 met als ondertitel: Collezione degli Enologi. In deze laatst uitgekomen serie zijn naast nieuwe wijnen van bovengenoemde grootheden twee vrouwelijke wijnmakers uit het topsegment toegevoegd: Gioia Cresti (Chianti Classico DOCG, 2017) en Barbara Tamburini (Nero d’Avola Sicilia DOC, 2020). 

Wat ook onmiddellijk opvalt zijn de jaargangen; allemaal wijnen die al even zijn gerijpt, uit goede en zelfs uitmuntende wijnjaren komen en dus op dronk zijn, al kun je ze nog best een tijdje laten liggen. Dat geldt zelfs voor de Friuli uit 2016 uit de eerste serie, die inmiddels acht jaar oud is en reeds bijna uitverkocht, waarmee het bewaarpotentieel van deze droge witte wijn is aangetoond. Stuk voor stuk onderscheidende wijnen, waarmee deze reis in de Italiaanse wijn meer dan geslaagd is. Geef een superieure wijnmaker met het beste stuk grond de opdracht een wijn te maken die hij zelf het liefst drinkt, en het kan niet anders dan een mooie wijn opleveren. Betaalbare wijnen die ik, zoals bewezen, liever niet uitspuug.

De gelimiteerde wijnen (beperkte oplage van 2.000 flessen) van Suadela zijn per fraaie houten kist van zes flessen (€ 275,-) en afzonderlijk te koop bij Colaris.

Met uw donatie steunt u de onafhankelijke journalistiek van HP/De Tijd. Word donateur of word abonnee, al vanaf €5 per maand.