Spring naar de content

Waarom we clowns zo creepy vinden

Het beroep clown werd in het leven geroepen om mensen aan het lachen te maken, maar clowns hebben al jaren vaker een angstaanjagende dan vrolijke connotatie. Clowns duiken regelmatig op in horrorfilms en zouden in Amerika parken en scholen terroriseren. Geen wonder dat veel mensen aan ‘coulrofobie’ – angst voor clowns – lijden, maar wat maakt het clownspak zo angstaanjagend?

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën: door Door Postma

Psycholoog Francis T. McAndrew deed onderzoek naar de oorsprong van creepiness en verklaart daarmee de creepfactor van clowns. Hij beschrijft de grote omslag die plaatsvond toen John Wayne Gacy die in de jaren ’70 kinderfeestjes bezocht als Pogo the Clown, een seriemoordenaar bleek te zijn. McAndrew onderzocht welke eigenschappen, beroepen en soorten gedrag door mensen als ‘creepy’ worden gezien.

Mannen worden volgens het onderzoek vaker beangstigend gevonden dan vrouwen. Dubbelzinnigheid in karakter en onverwacht gedrag zouden er vooral voor zorgen dat we schrikken. Volgens McAndrew zijn dit precies de eigenschappen die clowns hebben. Ze zijn vrolijk geschminkt, maar zijn ze dat wel echt? Doordat ze ondeugendheid uitstralen weten mensen niet wat ze moeten verwachten en zijn ze extra op hun hoede. Dat clown door de proefpersonen als meest beangstigend beroep werd aangemerkt viel daarom te verwachten. Op nummer twee staat opmerkelijk genoeg het beroep van dieren opzetten en de derde plaats is voor de eigenaar van een sekswinkel.

De film- een televisiewereld kent een lange traditie van clowns in de hoofdrol. Ook hier wint de harlekijn als horrorfiguur het van de komiek; de meeste mensen denken eerder aan IT’s Pennywise dan aan Pipo de Clown. Ook in The Dark Knight (The Joker), Zombieland en The Twillightzone zijn de clownfiguren er alles behalve om mensen aan het lachen te maken.

In Amerika worden er de laatste tijd steeds vaker incidenten gemeld van personen die als clown verkleed zijn en mensen de stuipen op het lijf jagen.

De clowns lijken sterk op de karakters uit de bekende horrorfilms. Benjamin Radford, de auteur van Bad Clowns, zegt dat dit vooral een mediahype is en geen echte dreiging. Bovendien zijn ook volgens hem clowns niet heel aantrekkelijk: “Kinderen zullen eerder wegrennen als ze een clown zien, dan dat ze zich laten lokken.”

De liefhebbers kunnen uitkijken naar een remake van Stephen King’s It, die vanaf september volgend jaar in de bioscoop te zien is. In de nieuwe film zal clown Pennywise er weer ‘absolutely terrifying’ uitzien.