‘Laatste kans’ voor de PvdA
Wouter Bos is bang dat zijn partij uiteenvalt. Terecht, want als de PvdA haar eigen conservatisme niet onder ogen ziet, zal ze haar gedachtegoed niet kunnen vitaliseren.
Van Wouter Bos horen we niet veel, maar af en toe zegt hij iets opmerkelijks. In Het Parool verklaarde hij zichzelf te zien als 'de laatste leider' die de PvdA bij elkaar kan houden, 'en als het mij niet lukt, lukt het niemand'. Bos denkt dat als hij er niet in slaagt om de PvdA als grote middenpartij te vernieuwen, de partij uit elkaar zal vallen en kiezers aan de SP en de VVD zal verliezen. Geen bijzondere analyse - het einde van de sociaal-democratie wordt elke tien jaar voorspeld. Maar dat Bos het zelf zegt, maakt het opmerkelijk. Joop den Uyl zou nooit op zo'n idee zijn gekomen, omdat de PvdA voor hem vanzelfsprekend de toekomst was. Wim Kok liet zich zelden uit over de richting die de PvdA moest gaan, maar hij voelde het als bevrijding dat de partij zijn 'ideologische veren' had afgeschud. Dat was voor hem vernieuwend genoeg om het bestaansrecht van de PvdA te verzekeren. Kok appelleerde aan vader Drees en de geest van de jaren vijftig. Over 'modernisering', het credo van partijleiders als Tony Blair en Gerhard Schröder, hoorde je Kok nooit. Bij hem stond degelijkheid voorop, en dan moet je niet modieus doen. Geen mens dacht eraan om Kok een 'lekker kontje' toe te dichten.
De 'vernieuwer' Bos ziet zijn taak als die van een manager die de PvdA aantrekkelijk moet houden voor achtergestelden, intellectuelen en de middenklasse. Over wat die vernieuwing inhoudt, zegt hij niks, maar er klinkt een echo door van Job Cohen, de burgemeester van Amsterdam voor wie 'de boel bij mekaar houden' het hoogste doel is. Voor een bestuurder van een stad die te kampen heeft met allerlei tegenstellingen, is dat zo gek nog niet. Maar voor een leider die richting moet geven aan zijn partij, is het veel te weinig. Daaruit blijkt de ideeënarmoede waaronder de sociaal-democratie gebukt gaat.
Paywall
Wilt u dit artikel lezen? Word abonnee, vanaf slechts 5 euro per maand.
Lees onbeperkt premium artikelen met een digitaal abonnement.
Kies een lidmaatschap
