Het betere jatwerk
De aanbeveling ‘produced by Steven Spielberg’ is de laatste jaren enigszins aan inflatie onderhevig. Spielberg is nogal toeschietelijk met het uitlenen van zijn naam, getuige de bijna 150 films en tv-series waaraan hij als producent verbonden is. Maar wie ervan uitgaat dat die naam een keurmerk voor kwaliteit is, zal zich bij het zien van een quasi-mystieke dweilfilm als The Lovely Bones of een merchandisingvehikel als Transformers toch zorgelijk achter de oren krabben.
Ook de makers van Super 8hebben de naam Spielberg zó prominent naar voren geschoven dat je makkelijk zou veronderstellen dat hij de film geregisseerd heeft. Regisseur is evenwel J.J. Abrams, die ook aardig aan de weg timmert (als maker van de tv-serie Lost en de rampenfilm Cloverfield).
Abrams heeft met Super 8 de meest spielbergiaanse film in járen gemaakt. In handen van een minder getalenteerd regisseur zou de prent mogelijk op een parodie zijn uitgedraaid – zo’n beetje alle elementen die de klassiekers van Spielberg zo succesvol maakten, zijn hier immers welhaast schaamteloos nagebootst. Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van een kind dat graag op de fiets door een buitenwijk rondscheurt (net als in E.T.). Een eigenwijze en dappere politieman realiseert zich gaandeweg dat de bevolking die hij moet beschermen aan grote gevaren bloot wordt gesteld (net als in Jaws). Het onheil wordt veroorzaakt door het onverantwoordelijke gedrag van gretige wetenschappers (net als in Jurassic Park). Het leger speelt een dubieuze rol en probeert alles ‘onder de pet’ te houden (net als in Close Encounters of the Third Kind). Maar als dat mislukt, slaat de hysterie toe (net als in 1941) en worden mensen onder chaotische omstandigheden geëvacueerd (net als in War of the Worlds).
Uiteraard vangen we in de eerste twee bedrijven nooit meer op dan een glimp van het gevaar, zodat de suspense lekker lang gehandhaafd blijft. Verder herkennen we het Spielberg-idioom in een scène waar de bediende van een avondwinkel via zijn koptelefoon naar muziek zit te luisteren en – in tegenstelling tot de kijker – dus volslagen onwetend is van de onheilspellende zaken die zich achter zijn rug afspelen. Ook in een ander opzicht is deze film een eerbetoon aan Spielberg. Hij zal veel van zichzelf hebben herkend in de twaalfjarige hoofdpersoon (Joel Courtney) die met een stel vrienden een griezelfilm probeert op te nemen met behulp van een Super 8-camera.
Je zou J.J. Abrams van creatief jatwerk kunnen beschuldigen. Maar dan wel met de kanttekening dat het een bewonderenswaardig staaltje diefstal betreft waaraan de meester zelve bovendien enthousiast heeft meegewerkt. Super 8 is een voortreffelijke mix van spanning en amusement, aangevuld met een snufje romantiek en een scheutje (jeugd)sentiment. Tot slot verdient de opkomst van de zusjes Fanning de aandacht. Nadat Dakota Fanning drie jaar geleden Tom Cruise al van het doek speelde in War of the Worlds is het nu de beurt aan haar jongere zusje Elle Fanning (Somewhere) om de show te stelen. We gaan nog een hoop plezier aan die twee uitzonderlijke talenten beleven.
Super 8. Regie: J.J. Abrams. Vanaf 11 augustus in de bioscoop.
