Roemer en Rutte eten Wilders op
Geert Wilders zei dinsdag dat hij meer zetels haalt dan de peilingen aangeven, maar de cijfers zijn hem niet gunstig gezind. De groep kiezers die een andere partijvoorkeur heeft, maar de wel PVV overweegt – zij bezorgen Wilders een ‘gordijnbonus‘ – slinkt ten opzichte van de verkiezingen in 2010. En er zijn meer aanwijzingen dat de PVV deze zetels niet zal terugwinnen op SP en VVD. Integendeel.
In de peiling van Ipsos Synovate staat de PVV van Geert Wilders al bijna twee maanden stabiel op 18/19 zetels, een verlies van vijf, ondanks de felle campagne met slogans als ‘de euro is geen geld maar kost geld’ en ‘de verkieizingen zijn een referendum over Europa’. Uit de gegevens van 300.000 gebruikers van het Kieskompas blijkt dat de PVV een steeds minder aantrekkelijk alternatief is voor twijfelende kiezers. Van de kiezers die voornemens zijn op de 50Plus-partij van Jan Nagel en Henk Krol te stemmen overweegt een behoorlijk aantal een overstap naar de PVV, maar bij alle andere partijen heeft Geert Wilders weinig kans om kiezers voor zich te winnen.
Minder aantrekkingskracht
Sterker, de PVV zal vooral kiezers gaan verliezen bij de komende verkiezingen. Met name aan de VVD, SP en aan mensen die besluiten de gang naar het stemhokje niet te maken. Dat was bij de Tweede Kamer verkiezingen in 2010 wel anders. Destijds wist Wilders nog grote aantrekkingskracht uit te oefenen op grote delen van de rechtse kiezers. Waar in 2010 nog bijna een kwart van de VVD-achterban overwoog op Wilders te stemmen, is dat nu nog maar dertien procent.
In het diagram is goed te zien dat de PVV ten opzichte van 2010 minder aantrekkelijk is onder alle partijen, met andere woorden: onder alle kiezers.
Wilders jaagt tevergeefs op SP-kiezers
De achterban van Wilders en de SP lijkt in hoge mate op elkaar: beide partijen trekken disproportioneel veel kiezers met een lage opleiding en een beneden gemiddeld inkomen. Slechts acht procent van de SP’ers overweegt een stem op de PVV, terwijl maar liefst 22 procent van Wilders’ achterban mogelijk overloopt naar de SP. Bovendien sluit zeventig procent van SP kiezers uit ooit op de PVV te stemmen, waar de helft van Wilders’ achterban wel degelijk een stem op de socialisten overweegt.
Ook in vergelijking met de VVD, waarmee de PVV aan de rechterkant van het politieke spectrum om kiezers vecht, zien we een vergelijkbaar beeld. Slechts twaalf procent van de VVD-achterban overweegt een stem op de PVV, waar wederom de helft van de PVV- achterban denkt aan een overstap naar de liberalen.
In het diagram zien we dat voor een groot deel van de achterban van Wilders, de SP en VVD reële alternatieven zijn. Dit maakt de PVV extra kwetsbaar, aangezien zich een tweestrijd tussen Rutte en Roemer ontwikkelt die de PVV kan leeg-eten. Dat de SP momenteel in de peilingen verliest aan PvdA en niet aan PVV laat zien dat de kans klein is dat de PVV nog een comeback maakt. Het aantal stemmers dat de partij van Wilders overweeg is kleiner dan in 2010, waardoor de kans op een flinke gordijnbonus hoogst onzeker is. De meest recente peiling waarin de SP verliest, maar niet de PVV maar voornamelijk de PvdA hiervan profiteert, is ook in lijn met deze bevindingen.
