Zeven Ramadan vakantie-surival tips
Tijd: 19.28 uur.
Plaats: Damascus, hoofdstad Syrië.
In het restaurant aan de Sharia Bab Sharqi is de spanning om misselijk van te worden. De schalen met eten staan onaangetast, dampend op de tafels. Niemand zegt iets. Ondanks dat ik wel gegeten heb die dag, want ik doe niet mee aan de ramadan, ben ik zenuwachtig. Wat gaat er in hemelsnaam zo gebeuren? De mannen spelen met bidkettingen en de vrouwen proberen de kinderen koest te houden. En dan eindelijk, ein-de-lijk, galmt de verlossende roep van de imam over de stad heen: Allahu Akbarrr!
Mini-oorlog-en-feestje
Nu vraagt het een klein beetje inlevingsvermogen: het is tweehonderd graden geweest de hele dag, want hoogzomer, men heeft de gehele dag niet gegeten noch water gedronken. Ik weet niet of iemand weleens in Syrië is geweest, maar men is heetgebakerd van aard, gastvrij, maar: vliegensvlug witheet te krijgen. Zodra de imam roept, wordt er letterlijk aangevallen, een soort mini-oorlog-en-feestje in één. Wat mij het meest fascineert, is wát mensen als allereerste besluiten te doen om het vasten te verbreken: sommigen drinken kannen met water in één keer leeg, anderen beginnen met grote happen kebab. Maar de meerderheid van de mannen stak eerst een sigaretje op. Een sigaret. Gedverdemme.
Tips om de ramadan als reiziger zonder problemen te overleven:
Je moet geen haast hebben
Zodra de zon ondergaat, wordt er gegeten, gedronken en gerookt. Verder niets. Er rijdt bus noch taxi en geen winkel is (tijdelijk) open. Reis je met de openbare bus, dan wordt deze rustig aan de kant van de weg gezet, want er zal uren lang worden gegeten. Maar geen nood, als toerist deel je gewoon mee in de feestvreugde; je moet alleen geen haast hebben.
Integreren jongens!
In gebieden waar de ramadan gehouden wordt en weinig toeristen komen, heersen beleefdheidsregels: eet, drink of rook overdag discreet, niet midden op straat of pontificaal in het zicht van vastend volk.
Aanschuiven maar
Ramadan draait om verbroedering, aardig zijn voor anderen, dus als toerist word je geregeld bij een familie thuis uitgenodigd om mee te eten. Voel je niet bezwaard, eten is er altijd in overvloed en bedank vol respect. Maar bedank niet opnieuw, opnieuw en opnieuw, daar zal de hostende familie zich ongemakkelijk bij voelen.
Verdomme nog aan toe
Het is dus snikheet, je hebt de hele dag niets gegeten of gedronken en de zon is nog lang niet onder. Hoe zou jij je dan voelen? Chagrijnig, boos en nog meer dan dat. Het eind van de middag is dan ook niet het beste moment van de dag om ingewikkelde onderhandelingen met taxichauffeurs of verkopers aan te gaan. Daarnaast: de meeste mensen hebben geen beste adem met zo’n lege maag.
Vrouw zijn
Houd er als vrouw rekening mee dat mannen tijdens de Ramadan (voor sommige vrome moslims geldt dit natuurlijk altijd) geen vrouwen mogen aanraken, ook handen schudden niet. Om ongemakkelijke, gênante situaties te voorkomen: gewoon je hand op je hart leggen en vriendelijk ‘Salaam Aleykum!’ zeggen. Probleem opgelost.
Anticipeer
Veel restaurants zijn overdag gesloten. Wees dus voorbereid als je reist tijdens de Ramadan. Koop de avond van tevoren voedsel dat je goed kunt bewaren bij warme temperaturen (brood, bananen, koekjes). En natuurlijk water, zorg dat je genoeg water hebt ingekocht voordat de zon opkomt, de winkels dichtgaan en jij ijlend van de dorst door de Syrische hitte banjert. Ps. In christelijke wijken houdt men vanzelfsprekend geen Ramadan en is alles gewoon open (maar christenen zijn weer niet altijd overal aanwezig).
Al fin
Het einde van deze dertigdaagse vastenperiode wordt groots gevierd met het Suikerfeest, het beste moslimfeest van het jaar. En daar moet je bij zijn. Ik zeg het nog een keer: daar móet je bij zijn.
Reisjournalist Iris Hannema (1985) reist sinds 2008 schrijvend en fotograferend, in haar eentje, de wereld over. Als u wilt weten waar zij zich nu bevindt, kunt u haar volgen op Twitter: @irishannema.
