Niet Sywerts desinformatie was het meest verontrustende cijfer
Oproer rond het optreden van Sywert van Lienden in de uitzending van De Wereld Draait Door, dinsdagavond. Hij liet zich kritisch uit over de berichtgeving over de gebeurtenissen in Keulen, maar bleek achter zijn cijfers niet op orde te hebben. En dat is kwalijk, want niet alle 1.516.000 kijkers zullen de rectificatie op zijn blog hebben gelezen.
Aan de tafel van Matthijs van Nieuwkerk spraken Yoeri Albrecht, directeur van debatcentrum De Balie, politiek deskundige Sywert van Lienden en tafeldame Fidan Ekiz. Aanleiding voor het gesprek was de discussie rond de aanrandingen in Keulen en een tweet van Albrecht over het toedekken ‘door de politie’. Het gesprek zou gaan over de angst voor stigmatisering van minderheden, en de rol van de journalistiek daarin. Daar zal het item niet om worden herinnerd.
Journalist Ekiz sprak van een tweedeling in ons land in het publieke debat over vluchtelingen. Daarnaast is er volgens Albrecht en Van Lienden te weinig ruimte voor tegengeluid in dat debat, hetgeen Van Lienden beschreef als ‘de ongemakkelijke waarheid’.
1 op de 20
Zo’n ongemakkelijk waarheid haalde Van Lienden uit de studie Zedendelinquentie en etniciteit. Een exploratief onderzoek op basis van politiegegevens uit 2008 van onderzoekers Anton van Wijk en Arjan Blokland. Het onderzoek legt zich toe op de relatie tussen etnische achtergrond en zedendelinquenten. Achteraf bleek dat hij het onderzoek te vluchtig had geïnterpreteerd.
In het kort beweerde Van Lienden dat er onder ‘allochtonen 2,5 tot 5 keer vaker verdacht zijn van zedendelicten dan Nederlanders’. Niet veel later heeft hij het over een constatering op basis van het onderzoek dat ‘1 op de 20 tot 1 op de 30 allochtonen verdacht zijn van zedendelicten’. Dat zou betekenen dat als je 200.000 migranten binnen zou laten in Nederland, je 10.000 zedendelinquenten verwelkomt, aldus Van Lienden.
Nuance ontbreekt
Wie naar het onderzoek kijkt, ziet dat Van Lienden enkele zaken door elkaar heeft gehaald. Op zijn blog gaf hij toe ernaast te hebben gezeten; toen was het leed al geschied. Vooral de constatering dat 1 op de 20 allochtonen verdacht is van zedendelicten is opmerkelijk. Het enige cijfer dat in de buurt komt van de 1-op-de-20-verhouding is het aantal verdachten met van Antilliaanse etniciteit (496 op 10.000). Van Lienden had ook kunnen zeggen: “Als je kijkt naar de bevolkingsgroep zijn er tussen de 1 op 370 en 1 op de 2500 zedenverdachten onder mensen die in het buitenland zijn geboren.”
Geen expert
Het leverde Van Lienden op Twitter kritiek op, gevolgd door een scherpe analyse van zijn cijfermatige betoog door blogger Sander Philipse. Van Lienden noemde zichzelf in zijn verdediging ‘geen expert’, maar wordt nu wel aan de schandpaal genageld.
@chrisklomp@KustawBessems@volkskrant Ben geen expert, heb dat ook niet geclaimd. Wel cijfers genoemd uit onderzoek gedaan door experts.
— Sywert van Lienden (@Sywert) January 12, 2016
Het belang van de juiste cijfers over dit soort precaire onderwerpen is groot, of er nu sprake is van een tegengeluid of niet. Maar misschien nog wel het meest verontrustende cijfer van de avond was het aantal mensen dat keek naar de uitzending: 1.516.000. Een aanzienlijk deel daarvan zal verkeerd geïnformeerd naar bed zijn gegaan.
