De majestueuze giraffe: van ‘minst bedreigd’ naar ‘stilletjes uitstervend’
Voor menig kind zal het de eerste filmscène zijn die een blijvende indruk maakte: de intro van The Lion King, waarin de toekomstige koning van de Serengeti aan de dieren wordt gepresenteerd en de giraffes eerbiedig door hun enorme knieën gaan. En wie groeide er niet op met Dikkertje Dap? De giraffe maakt al eeuwen deel uit van onze cultuur, maar wie een echt, levend exemplaar wil bewonderen moet snel zijn, doen berichten ons deze week geloven.
Lang leek het dier een stabiele factor in een fragiel ecosysteem. Waar andere dieren op de Afrikaanse vlaktes om verschillende redenen met uitsterven bedreigd worden, waren giraffes altijd talrijk aanwezig en een vaste bezienswaardigheid tijdens de jeepsafari. Maar dat blijkt niet langer het geval, want ook met de indrukwekkende langnek gaat het steeds slechter, en dat stemt ons droevig. Wie onderstaand filmfragment uit BBC’s Planet Earth II bekijkt zal het misschien moeilijk geloven, maar de giraffe heeft wel degelijk wat extra hulp nodig.
De aantallen giraffes op de Afrikaanse vlakten is volgens de cijfers van natuurorganisatie IUCN (International Union For Conversation of Nature) in dertig jaar tijd met maar liefst veertig procent gedaald en dat is de reden om het dier voortaan op de lijst van bedreigde soorten te zetten. In 1985 telde Afrika nog zo’n 160.000 giraffes, in 2015 waren dat er volgens het IUCN nog maar 97.562. Reden genoeg om de status van de giraffe op de schaal van ‘minst bedreigd’ naar ‘kwetsbaar’ te veranderen.
De giraffe sterft stilletjes uit, en dat heeft misschien te maken met het feit dat het dier – hoewel ontzettend herkenbaar en indrukwekkend – niet bepaald het knuffelgehalte heeft van een pandabeer of een orang-oetan. De giraffe heeft vooral te lijden onder het veranderende klimaat, dat een competitie om water veroorzaakt, met zowel andere dieren als mensen. Giraffes hebben veel ruimte nodig. Als laatste reden voor de giraffensterfte wordt de illegale jacht voor het vlees genoemd.
Maar de giraffe is zeker niet de enige die in het nauw gedreven wordt. De rode lijst van IUCN telt in totaal 85.604 diersoorten, daarvan worden er momenteel maar liefst 24.307 bedreigd. Het is te hopen dat het nog niet te laat is, want het is een ontzettend majestueus dier.
