Spring naar de content
bron: ANP/Bart Maat

Hoe doorslaggevend is de autonome mens voor D66?

De formatie is weer afgetrapt met de boodschap dat het ‘skelet’ van het regeerakkoord al klaar is, maar voor er een regeerakkoord op tafel ligt moeten de échte thema’s nog besproken worden.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Jessy de Cooker

Terwijl de heren en vrouwen onderhandelaars vakantie vierden in verre oorden, naar verluidt van Cyprus tot Zwitserland, heeft informateur Gerrit Zalm het geraamte voor een regeerakkoord gemaakt. Daarmee lijkt het financieel- en sociaal-economisch deel van de formatie klaar voor de drukker te zijn.

D66
Beeld:

Asymmetrisch

Echter zijn de grote problemen nog niet opgelost. Frank Hendrickx en Gijs Herderscheê van de Volkskrant noemen de problemen ‘asymmetrisch’. Een goede analyse, want waar D66 en ChristenUnie elkaar vinden op het klimaat- en immigratievlak zijn Alexander Pechtold en Gert-Jan Segers op de veelbesproken medisch-ethische thema’s grote tegenpolen.

We kunnen het rijtje thema’s waarop Segers en Pechtold van mening over verschillen bijna dromen. De partijen – ofschoon ze tot de middenpartijen in het politieke spectrum behoren – zijn te verschillend. De partij van Segers besluit met de Bijbel in de hand, terwijl Pechtold het liefst Bijbelse tradities schrapt.

D66
Immanuel Kant. Beeld:

Autonome Mens

De partijen hebben in het verleden samengewerkt, maar dat was volgens de D66-leider een andere situatie. “We onderhandelden toen over het kasboek, niet over de Bijbel,” zei hij afgelopen mei. Zijn partij koketteert met haar rol voor de Autonome Mens, en belijdt deze ijkpersoon bijna als een geloof.

Het woord ‘autonoom’ stamt uit het oude Grieks en is afgeleid van de woorden autos (zelf, red.) en nomos (wet, red.) en het betekent letterlijk ‘zelfregerend’. Een autonoom persoon is vrij om individuele keuzes te maken en zich niet – buiten ons eigen wetboek natuurlijk – de wet voor te laten schrijven. De Duitse filosoof Immanuel Kant ziet in zijn Kritiek van de praktische rede in dat de morele wet bij de mens zelf te vinden is, en niet kan worden opgedragen door een hogere dan wel goddelijke macht.

‘Zelfbeschikkings-fundamentalistische partij’

D66 staat voor zelfbeschikking en heeft de medisch-ethische kwesties tot haar kroonjuwelen omgedoopt. Het heeft de Autonome Mens op een voetstuk geplaatst.

Volgens politiek ideoloog en columnist René Cuperus is het zelfs te ver doorgeslagen in die leer. “Het ooit pragmatische D66 is nu een zelfbeschikkings-fundamentalistische partij, die niet rust tot het eldorado der pseudo-autonomie overal is doorgevoerd,” schrijft hij in zijn column in de Volkskrant.

Bereidwilligheid

Wat rest is de vraag of de partij van Pechtold halsstarrig blijft vasthouden aan dit ideaal. Iedere partij wil natuurlijk als winnaar uit onderhandelingen komen en met gebalde vuist alle partijstandpunten in het regeerakkoord vieren. Gaat D66 de formatie laten knappen als ChristenUnie over de brug komt? Of doet het wat water bij de wijn en gunt de partij het skelet van Zalm een lever?

Het zal allemaal afhangen van de Autonome Mens van de partij en haar bereidwilligheid deze te slachtofferen.