In dit digitale era zijn provocaties dé politieke strategie
Portemonnee trekken was in mijn jeugd populair kattenkwaad. Je haalde een stuk visdraad uit de schuur van vader, knoopte dit vast aan een oude portemonnee, legde die op het trottoir, verstopte je en zodra er iemand bukte om de beurs op te rapen, trok je hem weg. Humor om te lachen – voor kinderen dan.
Ik moest er vorige week woensdagavond aan denken toen ik Thierry Baudet hoorde speechen na de voor zijn FvD zo succesvolle verkiezingsdag. Een meesterlijke, inmiddels tot op het bot afgekloven overwinningstoespraak waarmee de FvD-leider de doorgaans zo saaie provinciale statenverkiezingen ineens onvergetelijk maakte. Maar bovenal een speech die exemplarisch is voor de wijze waarop Baudet en de zijnen politiek bedrijven. Waarin hij nogmaals liet horen dat hij – anders dan Geert Wilders – niet van de straat is en hij zijn tegenstanders het schuim op de mond bezorgde.
Einde der beschaving
Hoe? Door te proclameren dat het einde der beschaving nabij is. Met dank aan universiteiten, journalisten, gesubsidieerde kunstenaars en – last but not least – de bestuurders van het partijkartel. Maar bovenal door weer eens een flink stuk rood vlees in de (digitale) politieke arena te werpen. In de aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid dat zijn voor- en tegenstanders elkaar daarop stante pede massaal virtueel te lijf zouden gaan.
De overwinningsspeech van Baudet was exemplarisch voor de manier waarop de FvD-leider politiek bedrijft
Een stuk vlees waarvan de herkomst – rund? kip? varken? schaap? – onduidelijk was. Sterker: wás het wel vlees? Waren het geen vleesvervangers – van soja, tempé, kweekvlees wellicht?
Boreaal, zo heette Baudets ‘Chateaubriand’ dit keer. Een beladen term, want geassocieerd met heimwee naar het zuiver blanke Europa van zo’n 10.000 jaar voor Christus. Maar tevens een poëtische aanduiding voor Europa en voor dat gedeelte van de wereld – Europa en Noord-Amerika – dat wordt beschenen door het noorderlicht (aurora borealis).
Fascist
Om die laatste omschrijving was het Baudet naar eigen zeggen in zijn speech te doen geweest, verklaarde hij naderhand. Echter, de geest was al uit de fles. In de sociale media werd hij weggezet als onversneden fascist. Voor de aanhangers van de ‘Partij van de Wederopstanding’ aanleiding digitaal hard terug te slaan. Zó had Baudet het dus niet bedoeld. Hier werd hun Grote Leider, de ‘verlosser’ die naar ‘naar het front was geroepen’ om de beschaving te redden, groot onrecht aangedaan. Hier werd ‘gedemoniseerd’. In de woorden van Baudet zelf: “Ik denk niet dat er veel reden is om zo hysterisch te doen.”
De provocateur Baudet – hier door voormalig collega Stella Bergsma al eens prachtig gefileerd – ten voeten uit. De verongelijkte ‘hondenvanger van Heemstede’ die voortdurend de randen van het betamelijke opzoekt, daarop wordt aangesproken en vervolgens speelt dat hij zich van geen kwaad bewust is. Want, wat is er mis met zeggen dat Europa zijn cultuur moet behouden? Dat er een eind moet komen aan de zelfhaat? Dat de Nederlandse bevolking zich homeopathisch laat verdunnen? Dat vrouwen, wanneer je hun diepste verlangens peilt, graag door mannen willen worden overmeesterd?
Provoceren: Zowel ter linker- als ter rechterzijde zijn er inmiddels tal van columnisten, opiniemakers, bloggers en publicisten die niets anders doen – wierddukken is inmiddels zelfs een werkwoord
Die provocaties: FvD en vooral Baudet spinnen er volop garen bij. Logisch, in dit digitale era is dit dé strategie. Ze staan hierin niet alleen. Zowel ter linker- als ter rechterzijde zijn er inmiddels tal van columnisten, opiniemakers, bloggers en publicisten die niets anders doen – wierddukken is inmiddels zelfs een werkwoord. Mensen die met de regelmaat van de klok stukken rood vlees in de digitale arena gooien in de wetenschap dat die binnen no time worden verscheurd.
Die Wierd Dukken, Jan Dijkgraven, Anne Fleur Dekkers en Francisco van Joles van deze wereld: mij kunnen ze gestolen worden. Wat mij betreft geldt voor hen hetzelfde als voor hooligans en criminelen; zolang ze elkaar te lijf gaan: niets aan doen. Ze vormen slechts een parallel universum – houden zo.
Afrekencultuur
Maar er zijn ook mensen bij wie zo’n stuk rood vlees het testosteron- en adrenalinegehalte opstuwt tot ongekende hoogten. De afgelopen weken zagen we daarvan weer de nodige voorbeelden: de vrouw die doodsbedreigingen uitte aan het adres van Baudet, een universitair (!) docent die vroeg waar Volkert (De Graaf, moordenaar van Pim Fortuyn) toch bleef, honderd Urkers die naar het plaatselijke politiebureau togen om aangifte te doen tegen een NPO-columniste, en twitteraars die excuses eisten van journalisten omdat die te negatief zouden hebben bericht over het onderzoek van speciaal aanklager Robert Mueller naar mogelijk samenspannen van president Trust met Rusland. Het lijkt alsof de afrekencultuur door de opmars van de sociale media almaar meer terrein wint.
Portemonnee trekken: de kleine Thierry was er vast zeer bedreven in.
