De voedselrevolutie: ‘Dertig procent van het wereldwijd beschikbare voedsel gaat nu verloren’
We staan aan de vooravond van grote veranderingen in de landbouw en de voedselproductie: ons eten wordt duurzamer, gezonder én lekkerder. Binnenkort gaat zelfs Unilevers Knorr aan het zeewier. Zal de industrie er zo in slagen het vertrouwen van de consument terug te winnen?
Voedselverwarring. Heb je weer zo’n spitsvondige term uit het lexicon van hedendaagse hypes, maar tussen de schappen van de supermarkt wordt dat begrip angstwekkend reëel. Ondanks alle etiketvoorschriften heeft de gemiddelde consument geen flauw idee wat hij of zij eigenlijk koopt. ‘Uit oma’s keuken’ of ‘naar grootmoeders recept’ blijkt meestal synoniem voor ultrabewerkt voedsel afkomstig uit steriele laboratoria en met de opkomst van de vleesvervangers moet het ergste nog komen. Zo heeft de Albert Heijn tegenwoordig zelfs ‘plantaardige kip’ in de schappen liggen. Dan is het dus niet verwonderlijk dat het consumentenvertrouwen niet wil toenemen. En ondertussen is die consument ook nog gewend geraakt aan de smaak van een waterig stukje kipfilet, gehakt met toegevoegde suikers of smakeloze druiven. Tegelijkertijd is er een positieve ontwikkeling gaande naar meer duurzaamheid, meer smaakbeleving en authenticiteit en speelt ’s lands grootste grootgrutter daarop in door bijvoorbeeld kant-en-klare verspakketten aan te bieden met alle verse groente die je nodig hebt voor een Indiase curry. Unilevers Knorr is aan de haal gegaan met zeewier en paksoi. De voedingsmarkt is in beweging en niet zo’n beetje ook. “We staan aan de beginfase van grote veranderingen in de productieketen van voedingsmiddelen,” zegt Tiny van Boekel, emeritus hoogleraar voedingsmiddelentechnologie aan de Wageningen Universiteit. “En dat moet ook wel, want we zijn straks met negen miljard mensen op de wereld en het wordt een grote uitdaging om ervoor te zorgen dat al die mensen toegang hebben tot verantwoorde en duurzame voeding. Net zoals de landbouw zal ook de voedselindustrie grotendeels circulair gaan worden.”
Van Boekel is geen ‘Wasserbombe-nihilist’. U weet wel: die tomaat die de Duitsers terug naar Nederland stuurden wegens de inferieure kwaliteit. Hij beoordeelt het huidige aanbod voedingsmiddelen niet als kwalitatief slecht. Van Boekel: “Kwaliteit is een subjectief begrip. Als technoloog heeft dat voor mij te maken met zaken als veiligheid, voedingswaarde, aantrekkelijkheid en houdbaarheid. Op die punten scoren we in Nederland juist behoorlijk hoog. Ons voedsel is nu veel veiliger en langer houdbaar dan een jaar of zestig geleden. Mijn moeder weckte in de jaren vijftig nog alles in potjes om het langer goed te houden. Dat hoeft nu niet meer, omdat we betere conserveringsmethoden hebben en bijvoorbeeld ook conserveermiddelen kunnen toevoegen. Natuurlijk kun je daartegen zijn, maar dan moet je ook accepteren dat voedsel minder lang houdbaar is, je meer tijd kwijt bent in de keuken en het aantal voedselvergiftigingen zal toenemen. De technologie heeft ons ook veel positiefs gebracht.”
Paywall
Wilt u dit artikel lezen? Word abonnee, vanaf slechts 5 euro per maand.
Lees onbeperkt premium artikelen met een digitaal abonnement.
Kies een lidmaatschap
