Spring naar de content
bron: matthias giesen

Lézen, verdomme!

Hoe keren we de ontlezing en gestaag dalende leesscores onder Nederlandse jongeren? De meeste deskundigen pleiten voor ‘leesmotivatie’ en ‘aansluiten bij de belevingswereld’. Alleen zo zou het boek de strijd met de smartphone kunnen aangaan. Maar dit is weer een voorbeeld van leukheidsdwang. Moeten we als collectief literatuur niet juist serieuzer gaan nemen?

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Hans van Willigenburg

Ontlezing. Of er nu daadwerkelijk een zee van laaggeletterden op ons afkomt of dat het, nader bekeken, toch wel meevalt, het is hoe dan ook een hot issue. Laatst nog trok de jonge Charlotte Remarque (inderdaad, dochter van voormalig Volkskrant-hoofdredacteur Philippe) de aandacht door in diezelfde Volkskrant te schrijven dat lezen absoluut nog hartstikke cool is onder jongeren, maar dat er een machtige vijand is opgestaan waar zelfs de meest sexy lezers op Instagram voor moeten buigen: de ratrace. Ofwel, de gegroeide noodzaak onder jongeren hun tijd optimaal te besteden, geen seconde te verliezen, opdat ze anders gaan achterlopen in de genadeloze strijd om banen, geld, status en een toekomst met een eigen huis en tuin. Remarque wees er fijntjes op dat romans lezen nu eenmaal niet eenvoudig transfereerbaar is naar een cv of naar een vaardigheid waar werkgevers om zitten te springen. Er is onder jongeren dus geen weerzin tegen lezen, betoogde zij impliciet, maar in het strategische gevecht over waar je tijd aan te besteden, wat wel en niet in je dagschema op te nemen, valt lezen al snel af. 

Remarque geeft met haar bijdrage hoop op een verborgen drang tot lezen, die door de grote, boze buitenwereld onderdrukt wordt. Maar misschien zegt haar optimisme toch meer over de bevoorrechte omgeving waarin ze is opgegroeid dan over de werkelijk aanwezige leeshonger. Want zowel leestijd als leesvaardigheid zitten al jaren onderwijsbreed in een dalende lijn, zo erkende Edith Hooge, voorzitter van de Onderwijsraad, vorig jaar in een uitzending van Buitenhof. Waarbij presentator Jort Kelder fijntjes opmerkte dat Nederlandse kinderen niet alleen slechter lezen dan bijna alle andere kinderen in Europa, maar helaas ook precies de andere kant op gaan dan de kinderen in bijvoorbeeld de aanstormende grootmacht China, waar de PISA-cijfers (zie kader) voor lezen juist flink stijgen.

Paywall

Wilt u dit artikel lezen? Word abonnee, vanaf slechts 5 euro per maand.

Lees onbeperkt premium artikelen met een digitaal abonnement.

Kies een lidmaatschap