bron: matthias giesen

Gezwicht voor de beloften van de markt

Zitten we in de nadagen van het neoliberalisme? Of staan we pas aan het begin? In hun lijvige boek suggereren Bram Mellink en Merijn Oudenampsen dat neoliberalisme niet zozeer een politieke kleur is die je weg kunt stemmen, maar een abstracte denkrichting die door economen succesvol onder topambtenaren, politici en journalisten is verspreid. Komen we er ooit nog van af? 

Gepubliceerd op: 26/03 | 2023 Geplaatst in de volgende categorieën:

• Economie

door Hans van Willigenburg

• E-mail
• Twitter
• Facebook
• LinkedIn

De uitstoot aan artikelen, pamfletten, columns, tweets en schotschriften waarin het woord ‘neoliberalisme’ als scheldwoord of af te zweren verschijnsel gebruikt wordt, is de laatste jaren hand over hand toegenomen. Zoals Arnon Grunberg in de Volkskrant reeds constateerde, is ‘neoliberalisme’ in relatief korte tijd een negatief geladen containerbegrip geworden. Met andere woorden: de reflex om alles wat ons aan de samenleving niet bevalt onder het kopje ‘neoliberalisme’ te scharen is ogenschijnlijk nog nooit zo ingeburgerd geweest als nu. Het zou verklaren waarom geen enkele partij trek heeft zich als ‘neoliberaal’ te afficheren. Zelfs de VVD en D66, die inhoudelijk toch de meeste raakvlakken hebben met de ideologie van het neoliberalisme, omzeilen het woord – en doen, als het valt, net alsof ze er niks mee te maken hebben.

Wie het boek Neoliberalisme – Een Nederlandse geschiedenis van Bram Mellink en Merijn Oudenampsen leest, ontdekt dat het dominante idee achter het neoliberalisme – een overheid die markten continu aanjaagt en reguleert, naar een denkbeeldig optimum – nog nooit in een partijprogramma is opgenomen. Laat staan dat er ooit een politicus is geweest die een podium op is geklommen en het publiek tot enthousiast applaus heeft weten op te zwepen met de abstracte belofte dat hij of zij de kiezers zou trakteren op optimaal functionerende markten. Of dat er onder het electoraat ooit gepeild is wat wij überhaupt onder een optimaal functionerende markt verstaan.