Is er in Brazilië wel een scheidsrechter onthoofd?
Wereldwijde commotie over de slachting op een Braziliaans voetbalveld. De scheidsrechter stak een speler neer en werd vervolgens naar verluidt zelf gestenigd, onthoofd en nog veel meer. Maar is dit nieuws in Brazilië zelf wel doorgedrongen?
‘Als ik zoek op onthoofde scheidsrechter Maranhão zijn er maar een paar pagina’s aan relevante zoekresultaten. Het gaat daarna weer vooral over onthoofdingen in de Arabische wereld. Zelfs op de bekende en meest bekeken nieuwssites zoals globo.com en uol.com.br staat er niets over.’
Ruimte voor sensatieverhalen
Een vriend mailt me vanuit Sao Paulo, waar hij woont en werkt. Hij is in Brazilië geboren, als zoon van een ontwikkelingswerker, en kent het land goed, beheerst de taal volledig. Hij woonde afwisselend in Nederland en in verschillende regio’s in Brazilië voordat hij in São Paulo neerstreek; voorwaar als bron niet minder geloofwaardig dan de door serieuze media uitgezonden correspondenten.
Het nieuws over de onthoofde scheidsrechter heeft hem vanuit Nederland bereikt, hij had er nog niets over gehoord. Nu is het in dat enorme São Paulo (met ruim 11 miljoen inwoners een land op zich) niet ongebruikelijk dat men verstoken blijft van nieuws elders uit Brazilië; horrorverhalen zijn er vrijwel dagelijks en met alle demonstraties en politieke verschuivingen is er aan interessant nieuws geen gebrek. Maar voor sensatieverhalen is altijd wel ruimte.
Uitmelken van horrorverhalen
Landelijk nieuws dat bijvoorbeeld wel doordrong tot de ‘Paulinista’ is de keeper van Flamengo (uit Rio de Janeiro) die zijn vriendin aan de honden voerde, of de vrouw die haar rijke man vierendeelde en in koffers hun appartementencomplex uit sleepte. Verhalen die volgens de correspondent ‘tot in den treuren zijn uitgemolken en waar in de media en op straat vol afschuw over werd gesproken’. Verhalen, kortom, in dezelfde categorie als de slachtpartij op dat voetbalveld in Maranhão.
Waarom blijft het dan nu zo stil? De correspondent twijfelt, misschien ligt het aan hem, hij heeft een drukke baan en hij is kort geleden vader geworden, hij slaat wel eens een nieuwsuitzending over. Maar toch, hij zit elke dag in de auto uren naar het Braziliaanse radio 1 te luisteren en buiten zijn auto is hij voortdurend onder de mensen, in het gonzende bedrijfsleven van zijn stad.
Dit is Brazilië
De mogelijkheid dat het nieuws bewust wordt doodgezwegen (in het licht van het WK volgend jaar, de Olympische Spelen van 2016), wijst hij van de hand; hij twijfelt eerder aan het waarheidsgehalte van het nieuws, en meer dan van elkaar gekopieerde teksten is er op internet niet te vinden, aan grondig onderzoek ontbreekt het vooralsnog. Is het wellicht een hoax? Morbide humor hebben die Brazilianen tenslotte wel.
De waarheid is dat de lynchpartij plaatsvond in een arme streek, waar het recht van de sterkste geldt. Waar elke dag op de meest bizarre manieren het recht van de sterkst geldt. Misschien wordt er in Brazilië simpelweg niet te lang stilgestaan bij dergelijke nieuwsfeiten aan de randen van de maatschappij, buiten de grote steden.
Zoals de correspondent het zegt: ‘Dit is Brazilië, er gebeuren zoveel krankzinnige dingen.’
