Blijf van onderwijs af!
Sywert van Lienden bespreekt de toestand in de polder.
Tot twintig procent grotere klassen. Bezuinigen op leraren en ondersteunend personeel. Mbo en vwo een jaar inkorten. Lesgelden herintroduceren. De theoretische en praktijkleerwegen van het vmbo op één hoop gooien. Scholen beboeten voor zittenblijvers. Nog weer fors minder lesuren. Minder opleidingen. Minder vakken om uit te kiezen. Verdere schaalvergroting door het sluiten van kleine scholen. Meer focus op output. Minder ruimte voor maatwerk. Als het aan zakjapannerambtenaren ligt, valt er zo te bezuinigen op het basis- en voortgezet onderwijs. Als politici deze keuzes overnemen, zullen jongere generaties opdraaien voor overheidstekorten en hun toekomstkansen zien verslechteren.
De voorstellen zijn fantasieloos en met de botte bijl vormgegeven. De toekomst van veel kwetsbare leerlingen staat op het spel. Deze voorstellen gaan namelijk verder dan maatregelen die efficiëntie bevorderen. Ze grijpen diep in op de pedagogische vormgeving van ons onderwijs.
De afgelopen twee jaar werd eindelijk erkend dat ons onderwijs in krakkemikkige staat verkeert. Het parlementair onderzoek liet zien hoe ernstig het onderwijs is vernacheld dankzij twintig jaar eenheidsworst, kaasschaven en vernieuwingsbeleid. Er kwam een miljard voor betere lerarensalarissen en meer groeimogelijkheden voor leerlingen. Die verbeteringen zijn in één klap van tafel als deze plannen doorgang vinden. Dan raakt ons onderwijs definitief in het slop.
Onderwijs is een van de drie belangrijkste onderwerpen om in te investeren, vinden Nederlanders. Het is een investering die bovendien loont. Een euro die het onderwijs in rolt, komt er minstens zevenmaal uit. Bezuinigen die niet op efficiëntie aansturen, zijn dus penny wise, pound foolish.
De tot nu gepresenteerde partijprogramma’s ontzien het onderwijs nog redelijk. Maar de pijn van een eerdere bezuiniging, de HOS-ronde in de jaren tachtig, ligt nog pijnlijk vers in het geheugen. Nog zo’n eigentijdse Deetman, en honderdduizenden leerlingen en leraren zijn weer de klos.
Andere Europese landen, bijvoorbeeld Duitsland, besteedden voor de crisis verhoudingsgewijs al meer aan onderwijs dan Nederland. Zij investeren nu juist in talent. Alleen groei, kennis en het benutten van menselijk talent kan ons uit deze crisis tillen. Beroof de jongsten van deze samenleving daarom niet van de kansen op ontplooiing van hun talenten. U zult ze later hard nodig hebben.
