Spring naar de content

‘Vlaamse omslagen zijn persoonlijker’

Gert Dooreman (1958), vormgever en typograaf, maakte de omslagen voor De bloemen van Koen Peeters en Sprakeloos van Tom Lanoye.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën: door Redactie

“Het ontwerpen van het omslag voor Sprakeloos was een hele bevalling. Het lag zeer gevoelig allemaal, omdat het boek gaat over Toms overleden moeder. Bovendien is hij een goede vriend, dat maakte het niet makkelijker. Tom wilde de foto er per se op hebben, ook al was het voor mij niet meteen het sterkste beeld. Mensen moeten namelijk wel zien wie de moeder van Tom was. Eerst probeerden we het met een full page foto, maar dat werkte niet. Toen heb ik de zaak omgedraaid en er een vlakje van gemaakt. Op die lege achtergrond zorgt dat voor een zuigend effect.

De auteur heeft uiteindelijk een emotionele keuze gemaakt. Dat begrijp ik in zijn geval ook wel. Een vormgever moet respect hebben voor het manuscript. Daarna heb je respect voor de auteur, en als laatste voor de uitgever. In die volgorde.

Bij De bloemen heb ik me echt kunnen laten gaan. De uitgever was ook wel benieuwd wat het zou worden. De illustratie van dit boekomslag is trouwens door mijn vriendin Gerda Dendooven gemaakt. Ik werk zo weinig mogelijk met haar samen, maar nu kwam het zo uit. Als je veel samenwerkt, ben je net iets te veel bij elkaar betrokken. Maar ik ben blij met dit omslag. Ik ben een perfectionist, dus zal ook nooit iets aanleveren waar ik niet achter sta.

Ik heb voldoende ervaring. Daardoor kan ik geregeld doen en laten wat ik wil en mooi vind. Daarbij kijk ik naar wat prikkelend is. Mijn ontwerpen zijn niet trendy. Eigenlijk ben ik nogal nostalgisch. Jonge vormgevers zien daarom mijn werk wel zitten: ik volg geen mode. Ik vermijd lettertypes die de afgelopen vijftien jaar al te erg in trek waren.


Soms maak ik het omslag al voordat de auteur begonnen is met schrijven. Hoe minder ik weet, des te suggestiever kan ik zijn met het beeld. Ik praat liever uitvoerig óver het boek, met de auteur en de uitgever. Daardoor zit ik bijna nooit op het verkeerde spoor en hoef ik mijn werk zelden aan te passen. Ik heb daar trouwens ook de tijd niet voor.

Boekomslagen in Nederland worden inwisselbaar en steeds onpersoonlijker. Dat is een trieste ontwikkeling. Vormgevers gaan naar de fotobank en halen daar wat vandaan. Ik begrijp ook wel dat de druk soms te groot wordt, maar het komt het omslag niet ten goede. Van een Nederlandse uitgever hoor ik ook weleens dat wij in Vlaanderen wat persoonlijker omgaan met omslagen.

Natuurlijk hoop ik dat Tom zijn prijs binnenhaalt. Maar de nominatie is voor beide auteurs al voldoende reden tot trots. Daar deel ik graag in.”