‘Er komt een truiïg seizoen aan’
Tijdloos en modern tegelijk: de trui is een onmisbaar basisstuk in ieders garderobe. Jonge ontwerpers maken hem zelfs van transparant garen.
We krijgen een koude winter, veel kouder dan de vorige, luiden de voorspellingen. Misschien heeft u de truien alweer uit de kast gehaald of nieuwe aangeschaft. Winkels hangen er vol mee, met die lekkere zachte, warme, knuffelige kledingstukken. Ook de oudere exemplaren komen weer tevoorschijn; een goede trui gaat namelijk járen mee. Van een goede trui kun je gaan houden. “Truien zijn allerminst oubollig,” zegt ontwerper Mark van Vorstenbos stellig. “De trui is echt van alle tijden. Een klassieker, een archetype. De trui zit in ieders garderobe en heeft daar altijd gezeten.”
Van Vorstenbos is specialist in breiwerk en jerseys. Hij was medeoprichter van het merk Yarn Unit in 2005, nu werkt hij samen met Twan Janssen aan de oprichting van het nieuwe knitwear-label Youasme Measyou. Dat gebeurt op een bijzondere manier: via crowd funding. Van Vorstenbos en Janssen zijn al een flink eind op weg om de benodigde vijfhonderd mensen bij elkaar te krijgen die ieder vijfhonderd euro inleggen. Die krijgen daar onder andere korting op kledingstukken uit de collectie voor terug. De stukken van Youasme Measyou zijn gemaakt om lang mee te gaan, van de beste alpaca, kasjmier, merinowol en vilt. Van Vorstenbos: “Het is allemaal dure, hoogwaardige Italiaanse kwaliteit. Onze stukken zijn niet bedoeld voor de catwalk. Wij maken unieke items die je kunt combineren met wat je al hebt, van zulke goede kwaliteit en vorm dat ze de tand des tijds doorstaan. Je favoriete trui, die het liefste iedere dag zou willen dragen, die je nooit meer uit wilt doen.” Volgens de ontwerper is het paradoxaal genoeg juist modieus om de tijdgeest te tarten. Lang houdbare en duurzame kledingstukken doen het goed. Dingen waar je iets meer voor uitgeeft, maar waar je wel járen mee doet, waar je een band mee krijgt. Wellicht heeft dat te maken met de crisis en ons groeiende groene bewustzijn.
Van Vorstenbos houdt van knitwear omdat het elastisch is, maar ook een eigen karakter heeft: wol past zich aan aan de drager. “Wij maken dingen die een duurzaam gevoel geven. Je hoeft het niet te zien, maar je voelt de luxe. Ik geloof heel erg dat er in deze tijd in de mode behoefte is aan deze kwaliteit én intimiteit.” Dus een wollen trui is intiem en modieus? “Klopt, de meest vooruitstrevende modemerken zijn niet vies van grote wollen truien.”
Youasme Measyou heeft een vrouwen- en een mannenlijn, zeker niet uniseks, maar wel meer gebaseerd op de overeenkomsten tussen mannen en vrouwen dan op de verschillen. Hiermee speelt het merk in op de boyfriend-trend, waarbij vrouwen broeken, truien of jasjes van hun vriend dragen. Hoe groter en slobberiger, hoe beter; dat staat dan sexy. Van Vorstenbos waarschuwt wel: “Sommige vrouwen staat een grote mannentrui mooi, andere niet. Een kledingstuk, ook een trui, moet je mooier maken. Lang niet iedereen komt overal mee weg. De trui moet wel flatteus zijn.”
“Men heeft misschien een stoffig beeld bij de trui, zoals we dat ook hebben bij sokken,” zegt de jonge ontwerper Iñiy Sanchez. Ze deed een master aan het Fashion Institute in Arnhem en werkt nu freelance aan haar eigen projecten en soms voor ontwerpster Monique van Heist. “Een wat slobberige kabeltrui van een dikke, gemleerd grijze draad van niet zo’n goede kwaliteit, ja, dat is oubollig. Maar als je kijkt naar de truien van Jil Sander, Balenciaga, Prada, de breisels van Rodarte, dat zijn truien waar je u tegen zegt.” Geenszins stoffig dus, integendeel, zelfs haar ‘favoriete medium’. “Een trui staat symbool voor warmte en comfort.” Sanchez houdt van het maken ervan. “Het is een tijdrovende klus en daardoor een liefdevol gebaar. Denk maar aan de sweater curse.” Een trui breien voor een geliefde duurt zo lang dat tegen de tijd dat die klaar is, de relatie alweer voorbij is.
Goede vondsten verwerkt Sanchez in verschillende kledingstukken, maar het begint bijna altijd in de vorm van een trui. Het liefst maakt ze die zo persoonlijk mogelijk. Haar inspiratie haalt ze uit ontmoetingen en uit de relaties met de mensen om haar heen. “Ik maak stukken waarvan ik vind dat ze er moeten zijn. Dan hoop ik dat het goed uitpakt, dat het misschien zelfs iemands lievelingstrui wordt.”
De meest ‘intieme’ truien maakt ze van uitgehaalde oude truien die ze al jaren verzamelt. Dit is een ingewikkeld en intensief proces, omdat ze voor de nieuw ontworpen trui voorzichtig moet zijn met de kwetsbare, eerder gebruikte vezels. Andere experimenten voert ze ook uit, zoals een trui uit slechts één draad of een trui van transparant garen. Hierin kan ze zich, zegt ze, nog eindeloos door ontwikkelen.
“Een reuze interessant onderwerp, de trui,” zegt ook Gert Jonkers, hoofdredacteur van Fantastic Man, ‘een modetijdschrift voor mannen die niet van modetijdschriften houden’, en eerder modeverslaggever van de Volkskrant. “Als de trui ooit al is weggeweest of oubollig was, dan is hij nu compleet terug. Ik kan me geen wereld, en geen mannenmode, voorstellen zonder de trui.” Het overhemd vindt Jonkers een overschat en ongemakkelijk kledingstuk. Vooral Nederlandse mannen zijn volgens hem compleet de weg kwijt met hun tailored fit (te strak), braakprints en gruwelboorden.
Nee, geef Jonkers maar een trui. “Die geeft stevigheid aan de bovenkant van het silhouet. Een goede broek en schoenen eronder, en klaar. Bij de recente mannenmodeshows in New York, Londen, Milaan en Parijs kwam de woordcombinatie ‘goeie trui’ het vaakst terug in mijn notities! Ik verzin dit niet. Er komt een enorm truiig lente-en zomerseizoen aan, en wat let ons om daar deze winter al op vooruit te lopen?”
Petra Stapper is oprichter en ontwerper van het nieuwe merk Knit-ted. Haar voorliefde voor breiwerk is ontstaan tijdens haar werk voor Tommy Hilfiger in Hongkong, waar ze zich vooral op deze ontwerptak richtte. “De veelzijdigheid ervan spreekt me aan. Er zijn zo veel verschillende kwaliteiten in garens, technieken en patronen dat je de trui heel diverse gezichten kunt geven. Dat maakt het ontwerpen interessant.” De mode van dit moment vraagt meer dan ooit om diversiteit, stelt Stapper. “De Knit-ted truien zijn basic met een twist, van deze tijd, maar tot op zekere hoogte ook tijdloos. We maken ze van goede kwaliteit, maar vormgeving en prijs zijn niet extreem.”
Dé trui van nu bestaat niet echt, volgens Stapper. Je kunt aangenaam verfijnde breisels dragen of grof gebreide vesten, truien met Noorse patronen, met kabels of gebreide bolletjes.
Traditionele Schotse truien en de schipperstruien van het Deense merk S.N.S. Herning zijn op dit moment goede truien, volgens hoofdredacteur Jonkers. “Maar inmiddels heeft ieder zichzelf respecterend modemerk een goede knitwear-specialist in dienst: Missoni, Ralph Lauren, noem maar op. En zoals bij ieder kledingstuk geldt: het moet wel pássen. Een wijde, wapperende trui ziet er zelden goed uit. Te wijde mouwengeven ook een rottig silhouet. En omdat een trui zo’n tactiel ding is, dik, zacht en aaibaar, is het belangrijk om te accep-teren dat hij duur is. Een kwaliteitstrui kost per definitie een paar honderd euro, toevalstreffers daargelaten.”
Sinds Charlotte in de serie Sex and the City een aantal jaren geleden breien ‘het nieuwe yoga’ noemde, heeft de massa het tikken met de pennen weer omarmd. Ook beroemdheden (Julia Roberts, Gwyneth Paltrow)vulden er hun lege uurtjes mee (zeiden ze tenminste). Voor zelfgemaakte breisels om de hals hoeft niemand zich meer te schamen. Een breimachine thuis is net zo geaccepteerd als een broodbakmachine – hoewel het yoga-effect daarmee natuurlijk een beetje verdwijnt.
Op zeeman.com staat een stap-voor-stap breicursus voor wie dat niet geleerd mocht hebben van (groot)-moeder.
Breien draagt zeker de goedkeuring weg van prins Charles: in 2010 richtte hij de Campaign for Wool op, ter bevordering van het gebruik van wol in het dagelijks leven en om jaarlijks aandacht te vragen voor de (uitstervende) Britse schapenboeren.
Een nieuwe trend werd breien in het wild, yarn bombing. Deze ‘gebreide graffiti’ begon in de Verenigde Staten, maar inmiddels krijgen bankjes en lantaarnpalen over de hele wereld een gezellig en gemakkelijk te verwijderen jasje. In Nederland is kinderboekenschrijfster Francine Oomen een fervent wildbreister. Via wildbreien.nl spoort ze eenieder aan truien te breien voor bomen, verkeerspalen, trapleuningen, et cetera. Ook de bomen in de Amsterdamse dierentuin Artis werden in zulke kleurrijke truitjes gestoken. Het wat wollige doel ervan is de wereld vrolijker te kleuren, tot ‘een fijnere plek om te zijn’. Zoals u weet, is wollig ook ‘in’.
Granny’s Finest is een nieuw kledingmerk, dat in oktober werd gelanceerd door de ontwerpers Jip Pulles en Niek van Hengel. Ouderen in verzorgingshuizen breien de ontwerpen van pas afgestudeerde modestudenten. Oma kan dat immers het best. De grootmoeders krijgen er concertbonnen en gezelschap voor terug. Het resultaat is te zien op shop.grannysfinest.com.
Het Scandinavische duo Arne & Carlos werd bekend met gebreide truien voorzien van rendieren en sneeuwvlokmotieven. Nu veroveren de twee de wereld met zelfgebreide kerstballen. Hun specialiteit – traditionele Scandinavische breipatronen – staat uitgebreid uitgelegd in het boek Kerstballen breien met Arne & Carlos. Ook leuk in dit kader: de Lars Holdhus Christmas Sweater Collection (christmassweatercollection.com). Deze in Amsterdam gevestigde jonge Noor stelt zijn verzameling kersttruien tentoon op internet, een indrukwekkende collectie waarvan moeilijk is vast te stellen of het camp is of mesjogge. Zelfs het trends verzamelende en taboedoorbrekendeVice Magazine schreef dat ze hem weird vinden. Dat zegt wel wat.
Waar denkt u aan als u uw lievelingstrui aantrekt? Aan die barre beklimming van de Ben Nevis in Schotland? Of aan de gefronste wenkbrauwen van omstanders toen u de sociëteit betrad, gehuld in kriebelige bolletjes én streepjes, wat u een vreemd gevoel van trots bezorgde? Aan de kwaliteit van de trui of een merk dat in uw familie bon ton is? Of aan de trui waarin u stiekem slaapt? Hoe ziet uw ik-uniform er uit?
Schrijf een lofzang op uw trui in maximaal 500 woorden en win een designertrui uit de nieuwste collectie van Knit-ted. Dan bent u het komende seizoen alvast in de mode. Voor heren is de ‘Andes’ beschikbaar in de kleur mouse (M), ter waarde van 99 euro; voor dames de hierboven afgebeelde ‘Cleo’ in de kleur snowflake (S) ter waarde van 129 euro.
Mail uw lofzang voor 1 december naar [email protected] onder vermelding van Lofzang, of stuur die naar HP/De Tijd, Postbus 95044, 1090 HA, Amsterdam. Vermeld erbij of u belangstelling heeft voor de dames- of de herentrui.
