Ringo Starr, Apple en de sombere toekomst van het boek
Kijk, dat is leuk nieuws: Ringo Starr, de inmiddels 72-jarige drummer van The Beatles, brengt een boek uit. Wat zeg ik: het wordt een e-book! Met volop oude foto’s, video- en audiofragmenten van de beroemdste groep ooit. Dat willen we allemaal graag lezen. Maar dat kan niet: het is alleen te lezen en te bestellen als u de (trotse) eigenaar bent van een iPad of iPhone.
Op zich heeft Ringo alles goed gedaan: hij trof in archieven een honderdtal oude foto’s aan en besloot die te bundelen in een boek, want nog steeds is alles dat over The Beatles gaat verkooptechnisch goud waard. En hij (of zijn agent) besloot dat het een heus interactief e-book moest worden, te verschijnen bij gelegenheid van een Londonse expositie op 12 juni van dit jaar. Pas in december komt er in een kleine oplage (2500 exemplaren) een papieren boek uit, gesigneerd door de drummer zelf.
Apple betaalt voor exclusiviteit
So far, so good. Maar vervolgens besloot hij in te gaan op een mooi aanbod van Apple dat hem een flink bedrag betaalt in ruil voor exclusiviteit. Het e-book is straks alleen te koop in Apple’s iStore en alleen te lezen in het iBook-formaat, waarvan zelfs kenners zeggen dat het moeilijk te kraken is. Daar zit je dan als fervent Beatles-fan met je android-tablet of je android-smartphone. Je wil het boek graag kopen maar kunt het niet lezen. Het is als het ware in een andere taal geschreven.
Op zich is het niet nieuw dat grote computerfirma’s apps en boeken alleen op hun eigen platform te koop aanbieden. Wie bij Amazon een boek koopt kan dat lezen op zijn androidtoestel als-ie even de Kindle-app downloadt. Dat geldt ook voor bijvoorbeeld Kobo. En andersom kunnen uitgevers en schrijvers hun boeken op veel verschillende platforms te koop aanbieden, als de inhoud althans politiek correct is, zoals Heleen van Royen deze week ondervond. Haar boek De Hartsvriendin is na enig gedoe nu zowel bij Bol.com als bij Apple te koop, zij het in verschillende formaten.
Het e-book als commercieel vehikel van de hardware
Anders wordt het natuurlijk als een bedrijf, zoals Apple nu, de consument dwingt tot de keus voor een (duur) apparaat. Als we dat niet hebben kunnen van de inhoud geen kennis nemen. Het is alsof je boekhandelaar je een boek aanbiedt dat alleen te lezen is als je er een speciale bril bij koopt. Dan gaat het bij boekenverkoop dus niet meer de inhoud maar om de apparaten en brillen. Het boek en dus de inhoud zijn alleen nog maar een vehikel voor de verkoop van hardware. Een sombermakende vaststelling.
