Waarom niet Snowden maar De Roy van Zuydewijn politiek Den Haag sloopt
De aandacht voor Snowden en de AIVD is overtrokken, terwijl de kwestie-Edwin De Roy van Zuydewijn na jarenlange onderschatting tot een brisant getuigenverhoor zal leiden. Over de zwarte zwaan.
Terwijl iedereen de blik richtte op mogelijk enorme onthullingen door Snowden over de AIVD en NSA in Nederland – de witte zwanen – landde ineens de zwarte zwaan in de vijver. Ook nogal luidruchtig.
De affaire-De Roy is een typisch gevalletje zwarte zwaan waar Mark Rutte mee in de voetsporen van Jan Peter Balkenende kan treden als erkende jokkebrok op instigatie van het Koninklijk Huis. En waardoor het imago van ‘de politiek’ een flinke knauw krijgt.
Een reeks Kamervragen aan verantwoordelijk minister Ronale Plasterk, zelfs journalisten die een rechtszaak tegen hem beginnen; de NSA-onthullingen over Nederland, die uiteraard in DWDD een kontje kregen, zijn agenda-setting journalistiek: opgeklopte verwachtingen na verwaarlozing van de AIVD en dataverzameling door de journalistieke ‘top’ in de afgelopen jaren.
Zoals ook de zaak-De Roy werd veronachtzaamd. Destijds reageerde de journalistiek na de interviewserie van Thieu Vaessen met Edwin de Roy van Zuydewijn en Margarita de Bourbon de Parme in HP/De Tijd wel opgewonden maar ook te lauw, door nauwelijks feitenonderzoek te entameren.
In 2009 flakkerde de zaak even op, mede dankzij aandacht van de Ombudsman, die overigens zijn kenmerkende felheid in deze zaak achterwege liet en tot een sussende conclusie kwam. Dat was dan dat, was de impliciete gevolgtrekking. Met een zucht van verlichting: zie je wel, een fantast.
In 2008 werd de opmerkelijke hoewel warrige interviewserie van Ton Biesemaat met De Roy van Zuydewijn straal genegeerd, terwijl deze behalve het Koningshuis ook de Vastgoedfraude tot onderwerp had. Vervolgens schreef Biesemaat in het boek Oranjegeheimen boeiende, zeer feitelijke details over de relatie tussen prins Bernard en de familie De Roy van Zuydewijn. Met als conclusie dat prins Bernard achter de onderzoeken naar Edwin zat.
Feiten straal genegeerd
Straal genegeerd, mede daar de auteur zich niet wil onderwerpen aan de gangbare journalistieke mores van formuleren en wederhoor toepassen. Die opstelling als activist is jammer, want relevant onderzoek blijft daardoor ongezien. Ofschoon er ook collegiale luiheid speelt om feiten van Biesemaat serieus te nemen.
Ondertussen waren wel tapes van Biesemaat van de gesprekken met De Roy door het OM in beslag genomen en nooit terug gegeven. Geen schande? Er springt geen journalistenbond voor in de bres. Want Biesemaat is in hun ogen een no-no en geen Brenno.
Het gelijk van De Roy komt dichterbij, en daarmee ook dat van Biesemaat, die overigens bonje kreeg met De Roy over een samen te schrijven boek. Met de onthullingen vorige week in De Groene van rapportages van DKDB-chef August Appels over onderzoek Edwin en zijn familie kreeg de zaak nieuwe zuurstof.
Onze Haagse cultuur bloot
De angel van een brisante uitzending van Pauw & Witteman gisteren met De Roy zat in twee dingen: een bandje van een opdracht van prins Bernard om een politieman te ontbieden op Soestdijk – overigens buiten de zaak-De Roy om, maar veel zeggend over diens stijl van leiding geven aan een voor ons duister deel van de BV Nederland.
En de onthulling van Frits Wester dat hij was gevolgd en afgeluisterd gedurende contacten met De Roy. Iets dat overigens ook Frits Barend was overkomen Dat is andere koek van de BVD/AIVD dan handel in data om potentiële terroristen te vinden. Ook belangrijk, maar een witte zwaan.
Journalisten zijn – uiteraard terecht – argwanend als het over De Roy gaat. Ik was dat ook met de interviewserie met Biesemaat, die we publiceerden op Leugens.nl. Argwaan is echter aandacht en dus beter dan het negeren dat elders jarenlang plaatsvond. Juist die argwaan helpt nu om kaf en koren te scheiden. En wat blijkt: er is meer koren dan kaf.
We gaan een bijzonder getuigenverhoor tegemoet. Het kan De Roy van Zuydewijn nu niet langer geweigerd worden. Hoe gaat Den Haag dit inkleden zodat de schade beperkt blijft?
Felix Rhodius, Elco Brinkman, Jan van Vlijmen, familie De Bourbon, Josine Fasseur-Van Santen, de Ombudsmannen Fernhout en Brenninkmeijer, ex-premiers Kok, Balkenende en wellicht de huidige premier Rutte, om van leden van het Koninklijk Huis nog maar te zwijgen. We gaan ervoor zitten.
De beerput gaat helemaal open, al blijft nog even de vraag of het uitgebreid schaduwen van De Roy ook met ernstig dwarsbomen gepaard is gegaan. In elk geval vruchtbare bodem voor complotdenkers.
Ook zal tegelijkertijd weer blijken dat de essentie van deze spionagezaak grotendeels rust op de bekende Hollandse knulligheid en kneuterigheid die hier de cultuur is. Hoe dan ook, voorpret…
