Nieuwe CPNB-chef Eveline Aendekerk: ‘Bij literatuur haken veel mensen af, dat is niet nodig’
Witte rook bij de CPNB, het monsterverbond van uitgeverijen, boekhandels en bibliotheken. Het conclaaf van de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek presenteert haar nieuwe directeur: Eveline Aendekerk (1971). Aan Aendekerk om de jeugd weer aan het lezen te krijgen en de literatuur te reanimeren.
Van consultant bij accountantskantoor KPMG, naar algemeen directeur van internetbureau Lost Boys, naar ceo van goededoelenorganisatie dance4Life. Elf jaar is Eveline Aendekerk directeur geweest bij dance4Life als ze op 1 september tussenpaus Henk Pröpper opvolgt bij de CPNB.
Gefeliciteerd, allereerst.
“Bedankt, ik ben een blij mens. Ik heb er heel veel zin in.”
Bent u gevraagd of heeft u gesolliciteerd?
“De CPNB heeft niemand gevraagd, al stond ik wel op de radar. Iedereen moest solliciteren, dus ik ook.”
De eerste vrouw aan het roer van de CPNB.
“Na bijna negentig jaar ja, dus dat werd ook wel tijd.”
Bent u gekozen omdat u een vrouw bent?
“Dat gevoel heb ik niet, maar ik weet het niet hoor. Ik weet niet zo veel van het selectieproces. Ik weet wel dat we straks een heel vrouwelijke directie hebben.”(Adjunct-directeur is Esther Scholten, managers zijn vrouw – KvV.)
We moesten u wel even googelen.
“Ik ben misschien wel de grote verrassing, ja. Ik kom natuurlijk niet uit de boekensector.”
Een pre of een belemmering?
“Ik denk een pre. Je kunt fris en onafhankelijk kijken naar wat er nodig is. En je bent voor je het weet besmet door je omgeving. Bovendien lijkt deze sector groter dan-ie is. Uiteindelijk hoef je maar een paar mensen en de ins en outs te kennen.
“Ik las jullie artikeltje, op de avond van het Boekenbal. Jullie zagen mij natuurlijk niet aankomen! Ze zullen hier en daar wel denken: ‘wie is die mevrouw nou weer?’ en ‘snapt ze het wel?”
En, snapt ze het wel?
“Ik ben al heel mijn leven een heel goeie klant van de boekensector, dus in zoverre weet ik er veel vanaf. Ik lees van kinds af aan al. Om je een leuke anekdote te geven: als kind vroeg ik mijn moeder: ‘Mama, wanneer kan ik nou lezen?’, waarop zij zei: ‘Als je naar school gaat, dan kun je lezen’. Na mijn eerste ochtend op school kwam ik huilend thuis. Ik kon nog steeds niet lezen.”
Wat is het laatste boek dat u las?
“Ik lees nu Marieke Lucas… ach, wat is haar achternaam ook alweer… Boek van de Maand in de Wereld Draait Door… Marieke Lucas… Rijneveld. De avond is ongemak, van Marieke Lucas Rijneveld. En hiervoor las ik Zuiverheid van Jonathan Franzen, van wie ik een groot liefhebber ben. Ik ben ook begonnen aan Michael Wolffs Vuur en woede, maar dat vind ik mwa.”
En hoe gaat u de jeugd aan het lezen krijgen?
“Ik denk dat lezen voor jongeren geen moetje moet zijn. Wat ik bij dance4Life leerde is dat ze luisteren naar hun rolmodellen, en niet per se naar volwassenen, of eigenlijk helemaal niet. Rolmodellen en social influencers, zij kunnen jongeren beïnvloeden. Dus mijn gedachten gaan naar hen uit.”
Dus u gaat Griet laten vloggen?
“Nee, dan wordt het onnatuurlijk, dat voelen jongeren ook wel. Nee, influencers en vloggers. Ja, wie zijn nu hot? Enzo Knol, roep ik dan maar, al is dat niet helemaal juist gekozen misschien. Ik hoorde laatst een vader zeggen dat zijn kinderen niet rookten omdat Enzo Knol zei dat ze niet moesten roken. Daar moet je gebruik van maken. Maar goed, dat moeten we nog allemaal bedenken met het hele team.”
Zeg, en we hebben nu de Boekenweek, de Kinderboekenweek, de Week van het Spannende Boek, en vanaf volgend jaar de Literatour, een boekenweek voor jongeren. Hoeveel van die boekenweken kunnen we nog verwachten?
“Geen idee. Toen ik me verdiepte in de CPNB, was ik onder de indruk van wat er allemaal al gebeurde. Ik denk niet dat je daar nog oneindig veel meer bij moet doen. Dat gaat ten koste van andere zaken.”
En u bent dus ook nog nooit op het Boekenbal geweest.
“Nee!’ Lachend: ‘En da’s natuurlijk ook de enige reden dat ik deze baan wil.”
En hoe gaat u de literatuur redden?
“Ik ben heel erg van dingen toegankelijk maken en dicht bij de mensen brengen. En welk label je daaraan hangt is dan niet zo interessant. In de sector speelt de vraag ‘is het wel of geen literatuur?’ vaak. Ik vind dat zo… ik weet niet of ik het mag zeggen… maar ik denk dan: doet dit boek iets met me? Haal ik er iets uit, raakt het me?
“Zodra je iets positioneert als ‘literatuur’, als ‘cultureel’ of als ‘hoogdravend’ haken veel mensen af, terwijl dat helemaal niet nodig is. Zeker de mensen die nu helemaal niet lezen. De kloof tussen arm en rijk, tussen hoog en laag opgeleid groeit. Mensen die laag opgeleid zijn lazen nog minder dan ze al lazen, terwijl het juist zo goed voor je is.”
