Spring naar de content
bron: ANP

Beperkt verlies D66: ‘Misschien moeten we lavendelzakjes kopen…’ 

De uitslagenavond van D66 in Den Bosch leek bijna via een script te verlopen. De uitslag viel mee, toch is men aangeslagen om de winst van Forum voor Democratie. Verslag vanuit de Verkadefabriek in Den Bosch.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Leon Kleinveld

Bij binnenkomst in de kleine zaal van de Verkadefabriek geeft Marjolein Kampschreur – campagneleider van D66 – elke journalist een hand met de woorden ‘Hopelijk wordt het een goede avond.’ Dat zullen de Democraten wel nodig hebben, volgens de peilingen zal de partij van Jetten een van de grootste verliezers van deze verkiezingen worden. Dat is ook terug te zien in de sfeer die er hangt in de groen verlichte ruimte; terughoudend, maar toch hoopvol. D66 wil niet de PvdA in 2017 achterna.

Opvallend is dat sommige leden rondlopen in truien en t-shirts met ‘klimaatdrammer’ erop. Later op de avond wordt ook bekend gemaakt dat ‘klimaatdrammer’ genomineerd is voor het Woord van het Jaar 2019. Dit is de politieke overwinning waar de leden op hebben zitten wachten, als je hun applaus moet geloven.

Voordat de avond echt begint worden er nog wat formaliteiten afgehandeld; René van den Kerkhof, fractievoorzitter in Den Bosch, heet alle leden welkom in ‘zijn Oeteldonk’ en vertelt hoe trots hij is dat hij ‘de premier pakweg D66-taal hoort praten, en daarom juist weet waarom hij voor D66 in de gemeenteraad zit.’
Ook de aanslag van maandag komt aanbod, er wordt even bij stilgestaan en de fractievoorzitter verwijst naar het feit dat ook D66 de campagne stillegde ‘uit respect naar de slachtoffers toe.’ Van den Kerkhof schakelt snel terug en geeft dit als reden waarom we juist nu meer met elkaar samen moeten werken.

Als de livestream wordt aangezet, staan alle ogen gericht op de exit polls van Zuid-Holland. D66 verliest 4,8 procentpunten ten opzichte van 2015 en verliest daarmee een zetel. Als het verlies van de PVV duidelijk wordt, zijn er kreten van opluchting. Wanneer Forum van Democratie aan de beurt is en 10 zetels bemachtigd, blijft het enkele seconden stil. Als één man, lijkt het, laat de zaal hun ongenoegen blijken. ‘Wat?!’ en ‘Hè?’ zucht men daar. En ‘Misschien moeten we lavendelzakjes gaan kopen…’

Bij de voorlopige uitslagen van Noord-Brabant en Gelderland herhaalt die scène zich: opluchting over het kleine zetelverlies, maar verontwaardiging bij de enorme winst van FvD. Er is echter wel een cruciaal verschil: het oorverdovende applaus bij de bekendmaking van de uitslag van D66. Het komt echter te geforceerd over om gemeend te zijn en lijkt beide keren uit dezelfde hoek van de kamer te komen.

Ook bij de eerste projectie van de Eerste Kamer klinkt dat applaus. D66 komt op 7 zetels uit, maar heeft wel verlies geleden. Persvoorlichter Thierry van Es is blij met het uitbundige geklap: “We hadden verlies ingecalculeerd, maar gelukkig valt het allemaal wel mee. De meest recente projectie gaf ons 5 zetels. Maar door veel campagne voeren hebben we er 7 weten te bemachtigen. Dat is een enorme opluchting, we zijn overeind gebleven.”

Als er naar de winst van Forum wordt gevraagd is Van Es daar nog terughoudend over. “Vanuit een puur politiek standpunt heb ik respect voor de partij van Baudet, het is niet niks om 10 zetels binnen te slepen. Maar het wordt nog afwachten hoe we met FvD zullen omgaan, ze hebben namelijk bijna niets gezegd over hun standpunten en plannen betreffende de Provinciale Staten.”

Dan wordt de zaal opgehitst en al snel is duidelijk waarom: Rob Jetten is in aantocht en zal een kleine speech houden. “Eerlijk is eerlijk”, begint Jetten, “D66 heeft vandaag een stapje terug gedaan. Maar niet getreurd, beste mededemocraten. We staan er nu beter voor dan maanden geleden. Vergeet ook niet de overwinningen die we binnen de coalitie hebben behaald. Er ligt sinds vorige week een klimaatakkoord op tafel en we hebben het kinderpardon terug kunnen halen! Met die koers varen we met volle vaart richting 23 mei, naar de Europese Verkiezingen. Zeker nadat een anti-Europese partij veel zetels heeft bemachtigd is het belangrijk dat u op de enige pro-Europese partij, D66, stemt!” Het verlies van deze avond lijkt al vergeten. D66  heeft honger, en de Europese Verkiezingen zien eruit als een lekkere bitterbal.

Na afloop van deze speech nuanceert Jetten toch maar een beetje voor het kleine leger aan verslaggevers voor zijn neus: “Om een overwinning met de verkiezingen in mei binnen te slepen, gaan we verder met de aanpak die we de afgelopen maanden al hebben gebruikt. Deze wordt gewaardeerd door de mensen op straat. Dat is zeker belangrijk nu Forum voor Democratie veel zetels heeft bemachtigd, aangezien zij fel tegen een Europees verbond zijn. Dat is precies het tegenovergestelde van wat D66 wil.”

Op de vraag of en hoe er wordt samengewerkt met Forum heeft Jetten ook een antwoord: “De coalitie heft zijn meerderheid in de Eerste Kamer verloren en er moet nu gekeken worden hoe we dat gaan oplossen. Dit hoeft niet zozeer met een gedoogpartner, maar dit zal veel beter lukken als we dit per thema aanschouwen, zeker omdat de Eerste Kamer nu zo versplinterd is.”

Onderwerpen