en Tv-uitzending, waarbij makelaars werden bezocht met een verborgen camera, maakte onlangs pijnlijk duidelijk hoe groot de problemen zijn. Een gebrek aan ethiek, zelfregulering en toezicht binnen de makelaardij zorgt voor allerlei misstanden die zowel woningzoekers als huizeneigenaren ernstig dupeert. 

Krapte werkt malafide praktijken in de hand

Een woning kopen of verkopen doe je hooguit enkele keren in je leven. Makelaars hebben met hun kennis en ervaring van de markt een belangrijke functie in de bemiddeling tussen koper en verkoper. Zij gebruiken deze kennis voor het bepalen van een vraagprijs, het adverteren en presenteren van de woning en het sluiten van de best mogelijke deal. Tenminste, dat is wat je zou verwachten.

In de praktijk blijken makelaars hun informatievoorsprong vaak te gebruiken voor eigen gewin. Niet alleen worden kopers regelmatig grote risico’s aangepraat, zoals het flink overbieden zonder voorbehoud van financiering; ook blijken kopers tegen elkaar te worden uitgespeeld. 

Een ander probleem waar je als huizenzoeker tegenaan loopt: in je zoektocht naar een woningen blijken nieuwe huizen al vergeven te zijn, nog voordat ze online verschijnen. Hoe fanatiek je Funda ook in de gaten houdt, bezichtigingen blijken al volgepland of de woningen is zelfs al verkocht. Als woningzoeker vis je steevast achter het net. 

Hoe dit kan? Simpel: voordat woningen online wordt aangeboden, hebben makelaars deze al onderling verdeeld. Funda speelt hierin als grootste huizensite van Nederland een centrale rol. De Vereniging van Makelaars, eigenaar van Funda, heeft een slimme truc bedacht om de voorsprong van makelaars te vergroten. Nieuwe woningen worden eerst geplaatst op een interne databank genaamd Tiara, die voor makelaars alleen toegankelijk is. Pas 24 tot 48 uur later verschijnen deze woningen op Funda zelf. Tegen die tijd zijn de aantrekkelijke woningen natuurlijk allang opgeslokt.

Zonder aankoopmakelaar minder kans

Als woningzoeker ben je zonder dure aankoopmakelaar vaak kansloos, beaamt ook Vereniging Eigen Huis. En dit is waar veel van de problemen ontstaan. De aankoopmakelaar bij de ene transactie is de verkoopmakelaar bij een volgende transactie. Makelaars zijn er dus bij gebaat om goede relaties met elkaar te onderhouden. Zij sturen elkaar vaak vooraf woningen toe die binnenkort op de markt komen. Zelfs suggesties over de hoogte van het winnende bod worden onderling doorgespeeld, ondanks dat dit wettelijk verboden is. 

Door deze scheve dynamiek worden kopers op extra kosten gejaagd (al gauw 1% van de aankoopprijs voor een aankoopmakelaar), terwijl de verkoper lang niet alle mogelijke geïnteresseerden bereikt en daardoor mogelijk een lagere prijs ontvangt voor de woning.

Ook aanhuurmakelaar wint terrein

De misstanden onder aan- en verkoopmakelaars zijn al langer bekend, maar ook in de huurmarkt zorgt de krapte voor minder fraaie praktijken. Een opkomend fenomeen is de aanhuurmakelaar, die zijn informatievoorsprong op vergelijkbare wijze gebruikt om huurwoningen onderling te verdelen. Ook hierin speelt Tiara een belangrijke rol.

Nieuwe startups in de woningmarkt geven woningzoeker meer kans 

Jonge bedrijven, zoals Rentbird, zetten slimme technologie in om woningzoekers te helpen in de strijd om een nieuwe woning. Zogenaamde ‘zoekbots’ houden duizenden huizensites van dag en nacht in de gaten op nieuw aanbod. Nieuwe woningen worden direct bij de bron (de websites van de verhuurders) vandaan gehaald, waarna woningzoekers passende huizen enkele seconden later in hun mailbox ontvangen. Hierdoor kun je als woningzoekers wel op tijd reageren.

Stef van Vliet, oprichter van Rentbird: “We zien dat door onze technologie een gelijk speelveld ontstaat tussen woningzoekers en aanhuurmakelaars. Sterker nog: klanten die hun mail goed in de gaten houden, zijn vaak de eerste die reageren op een woning. Dat blijkt een cruciaal voordeel, want bij ons vindt ruim twee derde van de woningzoekers binnen 4 tot 8 weken een woning.”

Op de vraag wat de volgende stap is, antwoord Van Vliet: “Koopwoningzoekers aan een woning helpen zonder aankoopmakelaars, en daarmee die 1% commissie te besparen. Maar dan moeten we eerst nog even onze bedrijfsnaam veranderen haha.”Rentbird is actief in ruim 40 woonplaatsen in Nederland en kost €29 per maand.