
Beschaamd vertrouwen
Nu de oorlog in Oekraïne lang lijkt te gaan duren, dringt zich de vraag op waarom wij de Russische invasie niet zagen aankomen. Hoe konden we Poetin zo onderschatten, en hem zo slecht doorgronden?
Onmenselijk

In een interview met Trouw rond de meidagen verzuchtte Debórah Dwork, van het Amerikaanse centrum voor genocide-studies: “Na de inval in Oekraïne dacht ik bij mezelf: ik bestudeer de gekken uit de geschiedenis, de Hitlers en de Himmlers en de Eichmannen. En toch had ik niet de verbeelding dat zoiets nog eens zou kunnen gebeuren in het Europa van 2022. Dat een gekozen leider zijn troepen over de grens van een soeverein land zou sturen. Het stelde me voor een grote existentiële vraag: hoe heb ik het niet zien aankomen?”
Níemand hield het voor mogelijk, moet het antwoord luiden, omdat de onmenselijkheid van de Hitlers en de Himmlers en de Eichmannen ons voorstellingsvermogen al ver te boven was gegaan. Maar wat graag wilden we na de Tweede Wereldoorlog geloven dat zij uitzonderingen waren geweest, dat zij menselijke gedrochten waren, foutjes van de natuur. Nooit ofte nimmer zouden zij navolgers krijgen. Dat bestond eenvoudig niet, zelfs niet toen – onder Chroesjtsjov, Brezjnev, Gorbatsjov, Kennedy tot en met Reagan – de Koude Oorlog heerste, die qua potentiële vernietigingskracht zijn gelijke in de geschiedenis niet kende.
Paywall
Wilt u dit artikel lezen? Word abonnee, vanaf slechts 4 euro per maand.
Lees onbeperkt premium artikelen met een digitaal abonnement.
Kies een lidmaatschap