Laten we er voor het gemak even vanuit gaan dat geen enkele bestuurder of directeur zijn organisatie bewust naar de knoppen helpt. Maar een ongeluk zit in een klein hoekje, dus er wordt weleens flink geblunderd. En zo’n misser heeft soms ernstige financiële gevolgen voor het bedrijf, een klant, of een zakenrelatie. Mogelijk is er dan sprake van wanbeleid waarvoor een gedupeerde een bestuurder aansprakelijk kan stellen. Maar hoe werkt dat precies? 

Wanneer is een handelswijze wanbeleid?

Iedere bestuurder maakt gedurende zijn bestuursperiode vast een keer een keuze waar hij of zij achteraf spijt van heeft. Met de kennis van nu was diegene waarschijnlijk tot een ander besluit gekomen. Dat betekent natuurlijk niet dat er bij iedere verkeerde keuze die een bestuurder maakt ook direct sprake is van wanbeleid.

Het gaat namelijk pas om wanbeleid als de handelswijze van een bestuurder ernstig verwijtbaar is. Een concrete definitie hiervan is moeilijk te definiëren. Maar dit is bijvoorbeeld het geval wanneer een bestuurder in strijd met de statuten handelt of door de boekhouding ernstig te verwaarlozen alle financiële gevolgen van dien. In zo’n situatie kan de bestuurder aansprakelijk worden gesteld voor zijn handelen.

Wat als je aansprakelijk wordt gesteld?

Je kunt als bedrijf of vereniging voor verschillende zaken aansprakelijk worden gesteld. Bedrijfsaansprakelijkheidsverzekeringen kun je afsluiten, voor dekking bij de meeste materiële schade of letselschade, zoals schade aan spullen of personen. De financiële gevolgen van wanbeleid bij een organisatie zijn echter niet gedekt door deze verzekering.

Voor onbehoorlijk bestuur kunnen bestuurders vanuit verschillende hoeken aansprakelijk worden gesteld. Naast aansprakelijkstelling door de curator bij een faillissement zijn er kortweg twee vormen, namelijk interne en externe aansprakelijkheid. Het ligt er maar net aan wie gevolgen ondervindt van het handelen van een bestuurder. 

Bij interne aansprakelijkheid worden bestuurders vanuit de bv of vereniging aansprakelijk gesteld. Externe aansprakelijkheid komt vanuit een derde, bijvoorbeeld een leverancier of klant. Bestuurders worden in deze gevallen persoonlijk aansprakelijk gesteld, dus je draagt zelf de financiële gevolgen van je keuzes als bestuurder. De financiële schade betaal je dan ook terug uit eigen portemonnee.

Overigens geldt dat het gehele bestuur aansprakelijk is wanneer één bestuurslid van wanbeleid wordt beschuldigd. Oók als bijvoorbeeld de penningmeester verantwoordelijk is voor de financiën en een fout in de administratie maakt.

Hoe bescherm je je privévermogen tegen bestuurdersaansprakelijkheid?

Hoewel je koste wat kost wilt voorkomen dat je als bestuurder in een situatie terechtkomt waarbij je aansprakelijk wordt gesteld voor financiële schade of zelfs een faillissement, kun je dit niet met volledige zekerheid vermijden. Daarom doe je er goed aan je privévermogen te beschermen tegen bestuurdersaansprakelijkheid.Dit doe je met een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering, en sluit je over het algemeen af voor een bestuur of directie als geheel. Wanneer er een wisseling is binnen de bestuurslaag van een organisatie, blijven deze personen verzekerd voor schadeclaims in verband met aansprakelijkheid.